-
1 tollo
tollo, sustŭli, sublātum, 3, v. a. ( perf. tollit, Pers. 4, 2:I. A.tollisse,
Dig. 46, 4, 13) [root Sanscr. tul-, tulajāmi, lift up, weigh; Gr. tal-, tel, in tlênai, talanton; cf.: tuli, tlātus (latus), tolerare], to lift or take up, to raise, always with the predom. idea of motion upwards or of removal from a former situation.Lit.1.In gen.: unus erit quem tu tolles in caerula caeli templa, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 6 Müll. (Ann. v. 66 Vahl.): pileum ad caelum tollit, Plaut. Fragm. ap. Non. 220, 15:2.fulgor ibi ad caelum se tollit,
Lucr. 2, 325;for which also: aliquem tollere in caelum,
Cic. Phil. 11, 10, 24:quem (Herculem) in caelum ista ipsa sustulit fortitudo,
id. Tusc. 4, 22, 50; id. Rep. 1, 16, 25:tollam ego ted in collum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 42:Phaëthon optavit, ut in currum patris tolleretur: sublatus est,
Cic. Off. 3, 25, 94; cf. id. N. D. 3, 31, 76:aliquem in equum,
id. Deiot. 10, 28:quos in crucem sustulit,
id. Verr. 2, 1, 3, § 7:aliquem in crucem,
id. ib. 2, 1, 5, §13: aquila in sublime sustulit testudinem,
Phaedr. 2, 6, 4:in arduos Tollor Sabinos,
Hor. C. 3, 4, 22 et saep.:ut me hic jacentem aliquis tollat,
Plaut. Ps. 5, 1, 2; so,jacentes,
id. Most. 1, 4, 17: mulum suum tollebat Fufius, lifted up, raised up, Varr. ap. Plin. 7, 20, 19, § 83:nequeo caput tollere,
Plaut. Truc. 2, 6, 45:sustulimus manus et ego et Balbus,
Cic. Fam. 7, 5, 2:manus,
id. Verr. 2, 4, 3, § 5:gradum,
Plaut. Bacch. 3, 6, 6: scorpius caudā sublatā, Lucil. ap. Non. 385, 31:lubrica convolvit sublato pectore terga (coluber),
Verg. A. 2, 474:terrā,
Ov. M. 15, 192:de terrā,
Cic. Caecin. 21, 60:se tollere a terrā,
id. Tusc. 5, 13, 37:ignis e speculā sublatus,
id. Verr. 2, 5, 35, § 93.—In partic.a.Tollere liberos, to take up, i. e. to accept, acknowledge; and so, to raise up, bring up, educate as one's own (from the custom of laying new-born children on the ground at the father's feet; cf.(β).suscipio): quod erit natum, tollito,
Plaut. Am. 1, 3, 3:puerum,
id. Men. prol. 33; Enn. ap. Cic. Div. 1, 21, 42 (Trag. v. 67 Vahl.):natum filium,
Quint. 4, 2, 42:nothum,
id. 3, 6, 97:puellam,
Ter. Heaut. 4, 1, 15; cf. id. And. 1, 3, 14.—Also of the mother:si quod peperissem, id educarem ac tollerem,
Plaut. Truc. 2, 4, 45.—Transf., in gen., to get, beget a child:b.qui ex Fadiā sustulerit liberos,
Cic. Phil. 13, 10, 23:decessit morbo aquae intercutis, sublato filio Nerone ex Agrippinā,
Suet. Ner. 5 fin. —Nautical t. t.: tollere ancoras, to lift the anchor, weigh anchor; esp. in part. pass.:(β).sublatis ancoris,
Caes. B. G. 4, 23; id. B. C. 1, 31; Liv. 22, 19, 6. —Transf. out of the nautical sphere, to break up, proceed:c.si vultis ancoras tollere,
Varr. R. R. 3, 17, 1.—To build, raise, erect:d.tollam altius tectum,
Cic. Har. Resp. 15, 33:si juxta habeas aedificia, eaque jure tuo altius tollas,
Dig. 39, 2, 26.—To take on board, carry, of vessels or vehicles:B.navem, metretas quae trecentas tolleret, parasse,
Plaut. Merc. 1, 1, 75:naves, quae equites sustulerant,
Caes. B. G. 4, 28:altera navis ducentos ex legione tironum sustulerat,
id. B. C. 3, 28;Auct. B. Afr. 54: tollite me, Teucri,
Verg. A. 3, 601:ut se sublatum in lembum ad Cotym deveheret,
Liv. 45, 6, 2:Maecenas me tollere raedā vellet,
Hor. S. 2, 6, 42:Talem te Bacchus... sustulit in currus,
Ov. A. A. 3, 157. —Trop.1.To raise, lift, lift up, elevate, set up, etc.: tollitur in caelum clamor exortus utrimque, Enn. ap. Macr. S. 6, 1 (Ann. v. 422 Vahl.):2.clamorem in caelum,
Verg. A. 11, 745:clamores ad sidera,
id. ib. 2, 222; cf.:clamor magnus se tollit ad auras,
rises, id. ib. 11, 455:clamor a vigilibus tollitur,
Cic. Verr. 2, 4, 43, § 94:clamorem,
Flor. 3, 8, 6:cachinnum,
Cic. Fat. 5, 10:risum,
Hor. A. P. 381: litterulae meae tui desiderio oblanguerunt: hac tamen epistulā oculos paulum sustulerunt, have opened [p. 1877] their eyes again, have reanimated them, Cic. Fam. 16, 10, 2.—Esp. with animos: ne in secunda tollere animos et in mala demittere, to elevate, Lucil. ap. Non. 286, 6:animos,
Plaut. Truc. 2, 8, 10; Ter. Hec. 3, 5, 57:animos alicui,
to raise, excite, animate, Liv. 3, 67, 6:nec dubium est quin omnis Hispania sublatura animos fuerit,
id. 35, 1, 3;opp. abicere animos,
Sen. Ben. 3, 28, 7:aliquid dicendo augere et tollere altius (opp. extenuare et abicere),
Cic. de Or. 3, 26, 104:ad caelum te tollimus verissimis ac justissimis laudibus,
id. Fam. 15, 9, 1:monumentum illud, quod tu tollere laudibus solebas,
id. Att. 4, 16, 8 (14):nostras laudes in astra,
id. ib. 2, 25, 1:Daphnim tuum ad astra,
Verg. E. 5, 51:tergeminis tollere honoribus,
Hor. C. 1, 1, 8:vos Tempe tollite laudibus,
id. ib. 1, 21, 9 (cf. also Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; v. infra, II. A. 2.):supra modum se tollens oratio,
Quint. 4, 2, 61; cf.:se eadem geometria tollit ad rationem usque mundi,
id. 1, 10, 46; 1, 2, 26:amicum Tollere (i. q. consolari),
to cheer up, console, Hor. S. 2, 8, 61.—To take on one, assume, bear, endure:II.providere non solum quid oneris in praesentia tollant,
Cic. Verr. 2, 3, 1, § 1:at Apollodorus poenas sustulit,
id. N. D. 3, 33, 82. —To take up a thing from its place, to take away, remove, to bear or carry away, make way with, take away with one (syn.: aufero, adimo).A.Lit.1.In gen.:2.frumentum de areā,
Cic. Verr. 2, 3, 14, § 36:solem e mundo tollere videntur, qui amicitiam e vitā tollunt,
id. Lael. 13, 47:ut aliquis nos deus ex hac hominum frequentiā tolleret,
id. ib. 23, 87:simulacra ex delubris,
id. Div. in Caecil. 1, 3; so,pecunias e fano,
Caes. B. C. 3, 105:sphaeram ex urbe (Syracusis),
Cic. Rep. 1, 14, 21:praedam,
Caes. B. G. 7, 14:posita,
id. ib. 6, 17:patinam,
Hor. S. 1, 3, 80; cf.:his sublatis,
id. ib. 2, 8, 10:mensam tolli jubet,
Cic. Pis. 27, 67:me per hostes Denso paventem sustulit aëre,
Hor. C. 2, 7, 14:jubet sublata reponi Pocula,
Verg. A. 8, 175:cuncta,
id. ib. 8, 439:tecum me tolle per undas,
id. ib. 6, 370:me quoque tolle simul,
Ov. M. 11, 441:tollite me, Libyes, comitem poenaeque necisque,
Sil. 6, 500.—In partic.a.Pregn., to take off, carry off, make away with, to kill, destroy, ruin, etc.:b.aliquem de medio,
Cic. Rosc. Am. 7, 20:aliquem e medio,
Liv. 24, 6, 1:aliquem ferro, veneno,
Cic. N. D. 3, 33, 81:Titanas fulmine (Juppiter),
Hor. C. 3, 4, 44: quem febris una potuit tollere, Lucil. ap. Non. 406, 25:me truncus illapsus cerebro Sustulerat, nisi, etc.,
Hor. C. 2, 17, 28:tollet anum vitiato melle cicuta,
id. S. 2, 1, 56:sorbitio tollit quem dira cicutae,
Pers. 4, 2:majores nostri Carthaginem et Numantiam funditus sustulerunt,
laid waste, Cic. Off. 1, 11, 35:ademptus Hector Tradidit fessis leviora tolli Pergama Graiis,
Hor. C. 2, 4, 11.—In a play with I. B. supra: te dixisse, laudandum adulescentem (Caesarem), ornandum, tollendum, Brut. ap. Cic. Fam. 11, 20, 1; cf.:se non esse commissurum, ut tolli posset,
id. ib. 11, 20, 1.—Milit. t. t.: tollere signa, to break up for marching, to decamp, Caes. B. C. 2, 20; Auct. B. Alex. 57, 1.—B.Trop., to do away with, remove; to abolish, annul, abrogate, cancel (very freq., esp. in Cic.;1.syn.: oblittero, aboleo): rei memoriam tollere ac delere,
Cic. Quint. 21, 70; cf.metum,
id. Rosc. Am. 2, 6:sublatā benevolentiā amicitiae nomen tollitur,
id. Lael. 5, 19; cf.:maximum ornamentum amicitiae tollit, qui ex eā tollit verecundiam,
id. ib. 22, 82:dubitationem,
id. Rep. 1, 7, 12:errorem,
id. ib. 1, 24, 38:librariorum menda,
id. Att. 13, 23, 2:ut id nomen ex omnibus libris tollatur,
id. ib. 13, 44, 3:legem,
id. Leg. 2, 12, 31:veteres leges novis legibus,
id. de Or. 1, 58, 247:dictaturam funditus ex re publicā,
id. Phil. 1, 1, 3:sublato Areopago,
id. Rep. 1, 27, 43:deos,
to deny the existence of, id. N. D. 1, 30, 85; id. Ac. 2, 11, 33:diem,
to consume in speechmaking, id. Leg. 3, 18, 40; id. Dom. 17, 45:morbus facile tollitur,
is removed, Cels. 2, 14; 4, 18; so,dolores et tumores,
Plin. 26, 12, 75, § 122:foeditates cicatricum maculasque,
id. 33, 6, 35, § 110:muliebrem luctum,
Hor. Epod. 16, 39:querelas,
id. Ep. 1, 12, 3.—Hence, , a, um, P. a. (acc. to I. B.), elated, proud, haughty (rare):quo proelio sublati Helvetii,
Caes. B. G. 1, 15:hac victoriā,
id. ib. 5, 38: quibus omnibus rebus, id. B. C. 2, 37:rebus secundis,
Verg. A. 10, 502:gloriā,
Tac. A. 13, 11 et saep.:fidens magis et sublatior ardet,
Ov. Hal. 54. — Adv.: , highly, loftily. *Lit.:2.Nilus diebus centum sublatius fluens, minuitur postea,
higher, Amm. 22, 15, 12. —Trop.:sublate ampleque dicere (opp. attenuate presseque),
loftily, with elevation, Cic. Brut. 55, 201:sublatius dicere,
more proudly, id. Dom. 36, 95:sublatius insolescentes,
Amm. 15, 12, 1. -
2 tollō
tollō sustulī, sublātus, ere [TAL-], to lift, take up, raise, elevate, exalt: in caelum vos umeris nostris: optavit, ut in currum patris tolleretur: sublatus est: quos in crucem sustulit: in sublime testudinem, Ph.: in arduos Tollor Sabinos, H.: terrā, O.: ignis e speculā sublatus.—Of children (the father acknowledged a new-born child by taking it up), to take up, accept, acknowledge, bring up, rear, educate: puerum, Enn. ap. C.: puellam, T.: qui ex Fadiā sustulerit liberos, i. e. was the father of.—In navigation, with ancoras, to lift the anchor, weigh anchor, set sail: sublatis ancoris, Cs., L.—In the army, with signa, to take up the march, break up camp, march: signa sustulit seseque Hispalim recepit, Cs.— To build, raise, erect: tollam altius tectum.— To take on board, take up, carry: naves, quae equites sustulerant, had on board, Cs.: Tollite me, Teucri, V.: sublatus in lembum, L.: me raedā, H.: Talem te Bacchus... Sustulit in currūs, O.—Fig., to raise, lift, lift up, elevate, set up, start: ignis e speculā sublatus: Clamores ad sidera, V.: risum, H.: oculos, i. e. look up.—To lift, cheer, encourage: Sublati animi sunt, your spirits are raised, T.: sustulere illi animos, have taken courage, L.: amieum, console, H. — To exalt, extol: aliquid tollere altius dicendo: ad caelum te tollimus laudibus: Daphnim tuum ad astra, V.— To assume, bear, endure: alquid oneris: poenas.— To take up, take away, remove, carry off, make way with: frumentum de areā: nos ex hac hominum frequentiā: pecunias ex fano, Cs.: iubet sublata reponi Pocula, V.: tecum me tolle per undas, V.: Me quoque tolle simul. O. — To take off, carry off, make away with, kill, destroy, ruin: hominem de medio: Thrasone sublato e medio, L.: Titanas Fulmine (Iuppiter), H.: tollet anum vitiato melle cicuta, H.: Karthaginem funditus, lay waste.—To do away with, remove, abolish, annul, abrogate, cancel: rei memoriam: sublatā benevolentiā: ut id nomen ex omnibus libris tollatur: demonstro vitia; tollite! away with them!: sublato Areopago: deos, to deny the existence of: diem, to consume in speechmaking: querelas, H.* * *tollere, sustuli, sublatus V TRANSlift, raise; destroy; remove, steal; take/lift up/away -
3 condō
condō didī, ditus, ere [com- + do], to put together, make by joining, found, establish, build, settle: oppida, H.: urbem: urbs condita vi et armis, L.: ante Romam conditam, before the foundation of Rome: post urbem conditam: gentem, V.: optato conduntur Thybridis alveo, they settle, V.—To erect, make, construct, build, found: aram, L.: sepulcrum, H.: moenia, V.—To compose, write, celebrate, treat, describe: conditum ab Livio poëtā carmen, L.: poëma: festa numeris, O. — To establish, found, be the author of, produce, make: aurea saecula, V.: collegium novum, L.—To put away, lay by, lay up, store, treasure: pecuniam: fructūs: (pocula) condita servo, V.: quod mox depromere possim, H.: Sabinum testā lēvi, H.: mella puris amphoris, H.: messīs, O.: (piratas) in carcerem, to imprison: captivos in vincula, L.: sortes eo: litteras in aerario: se (aves) in foliis, V.: domi conditus consulatus, i. e. safe: omne bonum in visceribus medullisque.—To preserve, pickle: corna in faece, O.—To inter, bury: mortuos cerā circumlitos: animam sepulcro, V.: te humi, V.: fraternas umbras tumulo, O.: patrem, Ph.: fulgura publica, i. e. things blasted, Iu.: tempora Notis condita fastis, i. e. recorded, H.: longos Cantando soles, to bury, dispose of, V.: diem collibus in suis, H.: lūstrum, to complete, close (by offering sacrifices): idque conditum lūstrum appellavit, L.—To conceal, hide, secrete, suppress: Sibylla condita: aetas condet nitentia, H.: caelum umbrā, V.: aliquid iocoso furto, make away with, H.: voltum aequore, O.: ensīs, sheathe, H.: ferrum, Ph.: oculos, shut, O.: lumina, V.: se in viscera (terrae), O.: per omnīs se portas, retire, V.: Numidarum turmas medio in saltu, place in ambush, L.—To strike deep, plunge, bury: in gurgitis ima sceptrum, O.: digitos in lumina, O.: Pectore in adverso ensem, V.: telum iugulo, O.: stimulos caecos in pectore, O.* * *condere, condidi, conditus V TRANSput/insert (into); store up/put away, preserve, bottle (wine); bury/inter; sink; build/found, make; shut (eyes); conceal/hide/keep safe; put together, compose; restore; sheathe (sword); plunge/bury (weapon in enemy); put out of sight -
4 traho
trăho, xi, ctum, 3 ( inf. perf. sync. traxe, Verg. A. 5, 786), v. a. [cf. Sanscr. trankh, trakh, to move; Gr. trechô, to run], to draw, drag, or haul, to drag along; to draw off, forth, or away, etc. (syn.: tracto, rapio, rapto, duco).I.Lit.A.In gen.:B.Amphitruonem collo,
Plaut. Am. 3, 2, 72:cum a custodibus in fugā trinis catenis vinctus traheretur,
Caes. B. G. 1, 53:trahebatur passis Priameïa virgo Crinibus a templo Cassandra,
Verg. A. 2, 403:corpus tractum et laniatum abjecit in mare,
Cic. Phil. 11, 2, 5:materiam (malagmata),
Cels. 4, 7:bilem,
Plin. 25, 5, 22, § 54:vapor porro trahit aëra secum,
Lucr. 3, 233:limum harenamque et saxa ingentia fluctus trahunt,
Sall. J. 78, 3: Charybdis naves ad litora trahit, id. Fragm. ap. Serv. Verg. A. 3, 425; cf.:Scyllam naves in saxa trahentem, Verg. l. l.: (haematiten) trahere in se argentum, aes, ferrum,
Plin. 36, 20, 38, § 146: Gy. Amiculum hoc sustolle saltem. Si. Sine trahi, cum egomet trahor, let it drag or trail, Plaut. Cist. 1, 1, 117; cf.:tragula ab eo, quod trahitur per terram,
Varr. L. L. 5, § 139 Müll.:sarcinas,
Sen. Ep. 44, 6:vestem per pulpita,
Hor. A. P. 215:plaustra per altos montes cervice (boves),
Verg. G. 3, 536:siccas machinae carinas,
Hor. C. 1, 4, 2:genua aegra,
Verg. A. 5, 468:trahantur per me pedibus omnes rei,
Cic. Fam. 7, 32, 2; cf.:aliquem ad praetorem,
Plaut. Poen. 3, 5, 45:praecipitem in pistrinum,
id. Ps. 1, 5, 79:Hectorem circum sua Pergama,
to drag, trail, Ov. M. 12, 591. —Of a train of soldiers, attendants, etc.: Scipio gravem jam spoliis multarum urbium exercitum trahens,
Liv. 30, 9, 10:ingentem secum occurrentium prosequentiumque trahentes turbam,
id. 45, 2, 3; 6, 3, 4; cf.:sacra manu victosque deos parvumque nepotem Ipse trahit,
Verg. A. 2, 321:secum legionem,
Val. Max. 3, 2, 20:feminae pleraeque parvos trahentes liberos, ibant,
Curt. 3, 13, 12; 5, 5, 15:uxor, quam comitem trahebat,
id. 8, 3, 2:folium secum,
Val. Max. 4, 3, 12:cum privato comitatu quem semper secum trahere moris fuit,
Vell. 2, 40, 3:magnam manum Thracum secum,
id. 2, 112, 4.—In partic.1.To draw out, pull out, extract, withdraw:2.trahens haerentia viscere tela,
drawing out, extracting, Ov. M. 6, 290:ferrum e vulnere,
id. ib. 4, 120:e corpore ferrum,
id. F. 5, 399:de corpore telum,
id. M. 5, 95; cf.:gladium de visceribus,
Mart. 1, 14, 2:manu lignum,
Ov. M. 12, 371; cf.:te quoque, Luna, traho (i. e. de caelo),
draw down, id. ib. 7, 207:captum Jovem Caelo trahit,
Sen. Oct. 810. —To draw together, bring together, contract, wrinkle:3.at coria et carnem trahit et conducit in unum,
Lucr. 6, 968:in manibus vero nervi trahere,
id. 6, 1190:vultum rugasque coëgit,
Ov. Am. 2, 2, 33.—Of fluids, etc., to draw in, take in, quaff; draw, draw up: si pocula arente fauce traxerim, had drawn in, i. e. quaffed, Hor. Epod. 14, 4; cf. Ov. M. 15, 330:4.aquas,
Luc. 7, 822:venena ore,
id. 9, 934:ubera,
id. 3, 351 al.:ex puteis jugibus aquam calidam trahi (videmus),
Cic. N. D. 2, 9, 25: navigium aquam trahit, draws or lets in water, leaks, Sen. Ira, 2, 10, 5; cf.:sanguinem jumento de cervice,
to draw, let, Veg. Vet. 3, 43.—Of smelling:odorem naribus,
Phaedr. 3, 1, 4.—Of drawing in the breath, inhaling:auras ore,
Ov. M. 2, 230:animam,
Plin. 11, 3, 2, § 6; cf.:Servilius exiguā in spe trahebat animam,
Liv. 3, 6, 8:spiritum,
to draw breath, Col. 6, 9, 3; Sen. Ira, 3, 43, 4; Cels. 4, 4; Curt. 3, 6, 10: spiritum extremum, [p. 1886] Phaedr. 1, 21, 4:penitus suspiria,
to heave sighs, to sigh, Ov. M. 2, 753:vocem imo a pectore,
Verg. A. 1, 371.—To take on, assume, acquire, get:5.Iris Mille trahens varios adverso sole colores,
Verg. A. 4, 701:squamam cutis durata trahebat,
Ov. M. 3, 675:colorem,
id. ib. 2, 236;14, 393: ruborem,
id. ib. 3, 482;10, 595: calorem,
id. ib. 11, 305:lapidis figuram,
id. ib. 3, 399:maturitatem,
Col. 1, 6, 20:sucum,
id. 11, 3, 60:robiginem,
Plin. 36, 18, 30, § 136. —To drag away violently, to carry off, plunder, = agein kai pherein:6.cetera rape, trahe,
Plaut. Trin. 2, 2, 12:rapere omnes, trahere,
Sall. C. 11, 4:quibus non humana ulla neque divina obstant, quin... in opes potentisque trahant exscindant,
id. H. 4, 61, 17 Dietsch:sibi quisque ducere, trahere, rapere,
id. J. 41, 5:de aliquo trahere spolia,
Cic. Balb. 23, 54:praedam ex agris,
Liv. 25, 14, 11:tantum jam praedae hostes trahere, ut, etc.,
id. 10, 20, 3; cf.:pastor cum traheret per freta navibus Idaeis Helenen,
Hor. C. 1, 15, 1.—Trahere pecuniam (for distrahere), to make away with, to dissipate, squander:7.omnibus modis pecuniam trahunt, vexant,
Sall. C. 20, 12.—Of drugs, etc., to purge, rcmove, clear away:8.bilem ex alvo,
Plin. 25, 5, 22, § 54; 26, 8, 42, § 69:pituitam,
id. 21, 23, 94, § 166:cruditates, pituitas, bilem,
id. 32, 9, 31, § 95.—Trahere lanam, vellera, etc., to draw out lengthwise, i. e. to spin, manufacture: manibus trahere lanam, Varr. ap. Non. 545, 12:II.lanam,
Juv. 2, 54:vellera digitis,
Ov. M. 14, 265:data pensa,
id. ib. 13, 511; id. H. 3, 75:Laconicas purpuras,
Hor. C. 2, 18, 8.—Trop.,A.In gen.1.To draw, draw along; to attract, allure, influence, etc.:2.trahimur omnes studio laudis et optimus quisque maxime gloriā ducitur,
Cic. Arch. 11, 26; cf.:omnes trahimur et ducimur ad cognitionis et scientiae cupiditatem,
id. Off. 1, 6, 18:allicere delectatione et viribus trahere,
Quint. 5, 14, 29:trahit sua quemque voluptas,
Verg. E. 2, 65: aliquem in aliam partem, to bring or gain over, Cic. Fam. 10, 4, 2; so,Drusum in partes,
Tac. A. 4, 60:civitatem ad regem,
Liv. 42, 44, 3:aliquem in suam sententiam,
id. 5, 25, 1; cf.also: rem ad Poenos,
id. 24, 2, 8; 23, 8, 2:res ad Philippum,
id. 32, 19, 2:ni ea res longius nos ab incepto traheret,
draw off, divert, Sall. C. 7, 7.—To drag, lead, bring:3.plures secum in eandem calamitatem,
Cic. Imp. Pomp. 7, 19:Lucanos ad defectionem,
Liv. 25, 16, 6:quo fata trahunt retrahuntque, sequamur,
Verg. A. 5, 709: ducunt volentem fata, nolentem trahunt, Cleanth. ap. Sen. Ep. 107, 11.—To draw to, i. e. appropriate, refer, ascribe, set down to, etc.:4.atque egomet me adeo cum illis una ibidem traho,
Plaut. Trin. 1, 2, 166: St. Quid quod dedisti scortis? Le. Ibidem una traho, id. ib. 2, 4, 10:hi numero avium regnum trahebant,
drew to their side, laid claim to, claimed, Liv. 1, 7, 1; cf.:qui captae decus Nolae ad consulem trahunt,
id. 9, 28, 6:omnia non bene consulta in virtutem trahebantur,
were set down to, referred, attributed, Sall. J. 92, 2:ornatum ipsius (ducis) in superbiam,
Tac. H. 2, 20:cuncta Germanici in deterius,
id. A. 1, 62 fin.:fortuita ad culpam,
id. ib. 4, 64:id ad clementiam,
id. ib. 12, 52; cf.:aliquid in religionem,
Liv. 5, 23, 6:cur abstinuerit spectaculo ipse, varie trahebant,
Tac. A. 1, 76 fin.:in se crimen,
Ov. M. 10, 68:spinas Traxit in exemplum,
adopted, id. ib. 8, 245. —To drag, distract, etc.:5.quae meum animum divorse trahunt,
Ter. And. 1, 5, 25:trahi in aliam partem mente atque animo,
Caes. B. C. 1, 21:Vologeses diversas ad curas trahebatur,
Tac. A. 15, 1.—To weigh, ponder, consider:6.belli atque pacis rationes trahere,
Sall. J. 97, 2; cf. id. ib. 84, 4: trahere consilium, to form a decision or determination, id. ib. 98, 3.—To get, obtain, derive: qui majorem ex pernicie et peste rei publicae molestiam traxerit, who has derived, i. e. has received, suffered, Cic. Fam. 4, 3, 1:7.qui cognomen ex contumeliā traxerit,
id. Phil. 3, 6, 16:nomen e causis,
Plin. 15, 14, 15, § 51:inde nomen,
id. 36, 20, 38, § 146:nomen ab illis,
Ov. M. 4, 291:originem ab aliquo,
to derive, deduce, Plin. 5, 24, 21, § 86; 6, 28, 32, § 157:scio ab isto initio tractum esse sermonem,
i. e. has arisen, Cic. Brut. 6, 21: facetiae, quae multum ex vero traxere, drew, i. e. they were founded largely on truth, Tac. A. 15, 68; cf.:multum ex moribus (Sarmatarum) traxisse,
id. G. 46, 2.—Of time, to protract, drag out, linger:8.afflictus vitam in tenebris luctuque trahebam,
Verg. A. 2, 92; so,vitam,
Phaedr. 3, 7, 12; 4, 5, 37; Plin. 28, 1, 2, § 9:traherent cum sera crepuscula noctem,
was bringing on the night, Ov. M. 1, 219: verba, to drag, i. e. to utter with difficulty, Sil. 8, 79.—To draw out, in respect of time; to extend, prolong, lengthen; to protract, put off, delay, retard (cf.:9.prolato, extendo): sin trahitur bellum,
Cic. Att. 10, 8, 2; cf. Liv. 5, 10, 7; Sall. J. 23, 2:trahere omnia,
to interpose delays of all kinds, id. ib. 36, 2; Ov. M. 12, 584:pugnam aliquamdiu,
Liv. 25, 15, 14:dum hoc naturae Corpus... manebit incolume, comitem aevi sui laudem Ciceronis trahet,
Vell. 2, 66, 5:obsidionem in longius,
Quint. 1, 10, 48; cf.:rem de industriā in serum,
Liv. 32, 35, 4:omnia,
id. 32, 36, 2:jurgiis trahere tempus,
id. 32, 27, 1:tempus, Auct. B. Alex. 38, 2: moram ficto languore,
Ov. M. 9, 767:(legati) querentes, trahi se a Caesare,
that they were put off, delayed, Suet. Tib. 31 fin.; so,aliquem sermone, quousque, etc.,
Val. Max. 4, 4, 1:Marius multis diebus et laboribus consumptis anxius trahere cum animo suo, omitteretne inceptum,
Sall. J. 93, 1.—Rarely neutr., to drag along, to last, endure. si quis etiam in eo morbo diutius traxit, Cels. 2, 8 med.:B. 1.decem annos traxit ista dominatio,
Flor. 4, 2, 12.—Hence, tractus, a, um, P. a., drawn on, i. e. proceeding continuously, flowing, fluent, of language:genus orationis fusum atque tractum,
Cic. de Or. 2, 15, 64:in his (contione et hortatione) tracta quaedam et fluens expetitur,
id. Or. 20, 66.—A flock of wool drawn out for spinning:2.tracta de niveo vellere dente,
Tib. 1, 6, 80.—A long piece of dough pulled out in making pastry, Cato, R. R. 76, 1; 76, 4; Apic. 2, 1; 4, 3; 5, 1 al.—Called also tracta, ae, f., Plin. 18, 11, 27, § 106. -
5 perdo
per-do, dĭdi, ditum, 3 (old form of the pres. subj. perduim, Plaut. Aul. 4, 6, 6:I.perduis,
id. Am. 2, 2, 215; id. Capt. 3, 5, 70:perduit,
id. Ep. 1, 1, 64; id. Poen. 3, 4, 29;but esp. freq., perduint,
Plaut. As. 2, 4, 61; id. Aul. 4, 10, 55; id. Curc. 5, 3, 41; id. Cas. 3, 5, 17; id. Most. 3, 1, 138; id. Men. 2, 2, 34; 3, 1, 6; 5, 5, 31; id. Merc. 4, 3, 11; 4, 4, 53; id. Poen. 3, 2, 33; 4, 2, 41; id. Stich. 4, 2, 15; id. Truc. 2, 3, 10; Ter. Heaut. 4, 6, 7; id. Hec. 3, 4, 27; id. Phorm. 1, 2, 73; Cic. Deiot. 7, 21; id. Att. 15, 4, 3.—As the pass. of perdo, only pereo, perditus, perire appear to be in good use.—The only classical example of a pass. form in the pres. is:perditur haec inter misero lux non sine votis,
Hor. S. 2, 6, 59 (K. and H. ad loc.), where Lachm., perh. needlessly, reads lux porgitur, the day seems too long for me. —In the pass. perdi, in late Lat.; v. infra), v. a., to make away with; to destroy, ruin; to squander, dissipate, throw away, waste, lose, etc. (class.; syn.: dissipo, perimo, deleo).Lit.:II.aliquem perditum ire,
Plaut. Aul. 4, 10, 5:Juppiter fruges perdidit,
Cic. Rosc. Am. 45, 131:funditus civitatem,
id. Att. 6, 1, 5:se ipsum penitus,
id. Fin. 1, 15, 49:perdere et affligere cives,
id. Rosc. Am. 12, 33:perdere et pessundare aliquem,
Plaut. Bacch. 3, 3, 3:aliquem capitis,
i. e. to charge with a capital offence, id. As. 1, 2, 6; id. Bacch. 3, 3, 86:sumat, consumat, perdat,
squander, Ter. Heaut. 3, 1, 56; so,perde et peri,
Plaut. Truc. 5, 59:perdere et profundere,
to waste, Cic. Fam. 5, 5, 3:perdere tempus,
id. de Or. 3, 36, 146:operam,
id. Mur. 10, 23; cf.:oleum et operam,
id. Fam. 7, 1, 3:Decius amisit vitam: at non perdidit,
Auct. Her. 4, 44, 57:cur perdis adulescentem nobis? cur amat? Cur potat?
Ter. Ad. 1, 1, 36.—In execrations (very common): di (deaeque omnes) te perduint, may the gods destroy you! See the passages with perduint cited init.—Pass. (late Lat.):verbis perderis ipse tuis, Prosp. Epigr.: impii de terrā perdentur,
Vulg. Prov. 2, 22: quasi sterquilinium in fine perdetur, id. Job, 20, 7.—Transf., in gen., to lose utterly or irrecoverably:A.eos (liberos),
Cic. Fam. 5, 16, 3:omnes fructus industriae et fortunae,
id. ib. 4, 6, 2:litem,
to lose one's cause, id. de Or. 1, 36, 167:libertatem,
id. Rab. Post. 9, 24:dextram manum,
Plin. 7, 28, 29, § 104:memoriam,
Cic. Sen. 7, 21:causam,
id. Rosc. Com. 4, 11:spem,
Plaut. Rud. 1, 4, 3:vitam,
Mart. Spect. 13, 2:perii hercle! nomen perdidi,
i. e. I have quite forgotten the name, Ter. Phorm. 2, 3, 39.— Pass. (late Lat.):si principis vita perditur,
Amm. 14, 5, 4; Hor. S. 2, 6, 59 (v. supra).—Of loss at play:ne perdiderit, non cessat perdere lusor,
Ov. A. A. 1, 451; Juv. 1, 93.—Hence, perdĭtus, a, um, P. a., lost, i. e.,Hopeless, desperate, ruined, past recovery (class.;2.syn. profligatus): perditus sum, i. q. perii,
I am lost! Plaut. Bacch. 5, 1, 6; id. Rud. 5, 1, 3:per fortunas vide, ne puerum perditum perdamus,
Cic. Fam. 14, 1, 5:perditus aere alieno,
id. Phil. 2, 32, 78:lacrimis ac maerore perditus,
id. Mur. 40, 86:tu omnium mortalium perditissime,
id. Verr. 2, 3, 26, § 64:rebus omnibus perditis,
id. Caecin. 31, 90:senatoria judicia,
id. Verr. 1, 3, 8:valetudo,
id. Tusc. 5, 10, 29.—In partic., desperately in love; lost, ruined by love ( poet.):B.amore haec perdita est,
Plaut. Cist. 1, 2, 13:in puellā,
Prop. 1, 13, 7:amor,
Cat. 89, 2.—Lost in a moral sense, abandoned, corrupt, profligate, flagitious, incorrigible:1. 2.adulescens perditus ac dissolutus,
Cic. Tusc. 4, 25, 55:homo contaminatus, perditus, flagitiosus,
id. Verr. 2, 3, 58, § 134:abjecti homines et perditi,
id. Mil. 18, 47; id. Cat. 1, 6, 9:homo perditā nequitiā,
id. Clu. 13, 36:perdita atque dissoluta consilia,
id. Agr. 2, 20, 55:luxuriae ac lasciviae perditae,
Suet. Calig. 25:nihil fieri potest miserius, nihil perditius, nihil foedius,
Cic. Att. 8, 11, 4; id. Q. Fr. 3, 9, 1; Cat. 42, 13.—Hence, sup.:omnium mortalium perditissimus,
Cic. Verr. 2, 3, 26, § 65; Just. 21, 5, 5.— Adv.: perdĭtē. -
6 trahō
trahō trāxī ( inf perf. trāxe for trāxisse, V.), tractus, ere [TRAG-], to draw, drag, haul, train along, draw off, pull forth, drag away: cum a custodibus in fugā trinis catenis vinctus traheretur, Cs.: trahantur pedibus omnes rei (sc. ad supplicium): Hector circum sua Pergama tractus, O.: nullum vacuum tractum esse remum, pulled: limum harenamque fluctūs trahunt, S.: Hectoris umbra circum sua Pergama, to trail, O.—Of followers or attendants, to lead, draw, take along, be followed by: exercitum, L.: Sacra manu victosque deos, V.: uxor, quam comitem trahebat, Cu.— To draw out, pull out, extract, withdraw: haerentia viscere tela, O.: e corpore ferrum, O.: Te quoque, Luna, traho, drag down, O.— To draw together, bring together, contract, wrinkle: voltum, rugasque coëgit, O.— To draw, draw up, draw in, take in, quaff, inhale: Pocula fauce, quaff, H.: ex puteis iugibus aquam trahi (videmus): Odorem naribus, Ph.: exiguā in spe animam, L.: spiritum, Cu.: penitus suspiria, to heave sighs, O.: imo a pectore vocem, V.— To take on, assume, acquire, get: Iris Mille trahens varios adverso sole colores, V.: sannam cutis durata trahebat, O.: lapidis figuram, O.— To drag away violently, carry off, plunder: rapere omnes, trahere, S.: de nobis trahere spolia: praedam ex agris, L.— To make away with, dissipate, squander: pecuniam, S.— To draw out, spin, manufacture: lanam, Iu.: vellera digitis, O.: Laconicas purpuras, H.—Fig., to draw, draw along, lead on, force, attract, allure, influence: trahimur omnes studio laudis: trahit sua quemque voluptas, V.: me in aliam partem, to gain over: ad Poenos rem, L.: si alii alio trahunt res, i. e. if they divide into factions, L.: per principes factionibus et studiis trahuntur, Ta.: longius nos ab incepto, divert, S.— To drag, lead, bring: plures secum in eandem calamitatem: ad defectionem Lucanos, L.: traherent cum sera crepuscula noctem, O.— To draw to, appropriate, refer, ascribe, set down to: hi numero avium regnum trahebant, i. e. laid claim to, L.: omnia non bene consulta in virtutem trahebantur, S.: Iovis equis aequiperatum dictatorem in religionem trahebant, i. e. regarded as impious presumption, L.: spinas Traxit in exemplum, took, O.: apud civīs partem doloris publica trahebat clades, appropriated, L.— To drag, distract: meum animum divorse, T.: in aliam partem mente trahi, Cs.— To weigh, ponder, consider: belli atque pacis rationes, S.: consilium, i. e. form a plan, S.— To get, obtain, derive, acquire, experience: maiorem ex peste rei p. molestiam: nomen ab illis, O.: multum ex moribus (Sarmatarum) traxisse, adopted, Ta.—In time, to protract, drag out, linger through, extend, prolong, lengthen, delay, retard: vitam in tenebris, V.: si trahitur bellum: de industriā rem in serum, L.: iurgiis tempus, S.: Marius anxius trahere cum animo suo, omitteretne inceptum, i. e. deliberated, S.* * *trahere, traxi, tractus Vdraw, drag, haul; derive, get -
7 proluo
prō-lŭo, lŭi, lūtum, 3, v. a., to wash forth or out, to cast out (mostly poet. and in postAug. prose; not found in Cic.; once in Cæs.; v. infra).I.Lit.:II.genus omne natantum Litore in extremo... fluctus Proluit,
Verg. G. 3, 543;ventrem,
i. e. to cause diarrhœa, Col. 7, 3, 25.—Transf.A.To wash off or away:2.tempestas ex omnibus montibus nives proluit,
Caes. B. C. 1, 48:impetus aquarum proluit terram,
Col. 2, 18, 5; cf.:silvas Eridanus,
Verg. G. 1, 481; id. A. 12, 686.—Hence, *Trop., to make away with property:B.pecuniam prandiorum gurgitibus,
to squander, dissipate, Gell. 2, 24, 11.—To moisten, wet, wash:C.in vivo prolue rore manus,
Ov. F. 4, 778:ensem,
i. e. with blood, Sil. 15, 304:cruor proluit pectora,
Stat. Th. 8, 711.— Poet., of drinking:leni praecordia mulso Prolueris melius,
Hor. S. 2, 4, 26:se pleno auro,
Verg. A. 1, 739;multā prolutus vappā,
Hor. S. 1, 5, 16:nec fonte labra prolui caballino,
Pers. prol. 1.—In comic lang.: cloacam (i. e. ventrem), to wash out the stomach, i. e. to drink one's fill, Plaut. Curc. 1, 2, 29.—To overflow, inundate (postclass.): prolutas esse regiones imbribus, App. de Mundo, p. 73, 26. -
8 culcita
culcĭta (in MSS. also culcĭtra), ae, f. [etym. dub.; acc. to Varr. L. L. 5, § 167 Müll.; Paul. ex Fest. p. 50, 8, from calco], a sack filled with feathers, wool, hair, etc., for lying upon, warming, etc.; a bed, cushion, mattress, pillow, Cato, R. R. 10 fin.; 11 fin.; Varr. ap. Non. p. 86, 5 sq.; Cic. Tusc. 3, 19, 46; Sen. Ep. 87, 2; 108, 23; Suet. Tib. 54 al. —Of a little cushion or patch for the eye, Plaut. Mil. 4, 4, 42.—Of a resting-place in a conservatory of birds, Varr. R. R. 3, 5, 14.— In the lang. of comedy: gladium faciam culcitam Eumque incumbam, I will make the sword my couch, i. e. I will make away with myself, Plaut. Cas. 2, 4, 28. -
9 culcitra
culcĭta (in MSS. also culcĭtra), ae, f. [etym. dub.; acc. to Varr. L. L. 5, § 167 Müll.; Paul. ex Fest. p. 50, 8, from calco], a sack filled with feathers, wool, hair, etc., for lying upon, warming, etc.; a bed, cushion, mattress, pillow, Cato, R. R. 10 fin.; 11 fin.; Varr. ap. Non. p. 86, 5 sq.; Cic. Tusc. 3, 19, 46; Sen. Ep. 87, 2; 108, 23; Suet. Tib. 54 al. —Of a little cushion or patch for the eye, Plaut. Mil. 4, 4, 42.—Of a resting-place in a conservatory of birds, Varr. R. R. 3, 5, 14.— In the lang. of comedy: gladium faciam culcitam Eumque incumbam, I will make the sword my couch, i. e. I will make away with myself, Plaut. Cas. 2, 4, 28. -
10 per-dō
per-dō (subj. perduint, T., C.), didī, ditus, ere, to make away with, destroy, ruin, squander, dissipate, throw away, waste, lose: fruges: se ipsum penitus: sumat, consumat, perdat, squander, T.: tempora precando, O.: oleum et operam.—Freq. in forms of cursing: te di deaeque omnes perduint, T.—Supin. acc.: Quor te is perditum? T.: se remque p. perditum ire, S.: Perditur haec lux, H.—To lose utterly, lose irrecoverably: omnīs fructūs industriae: litem, lose one's cause: causam: nomen perdidi, i. e. have quite forgotten, T.: ne perdiderit, non cessat perdere lusor, O.: perdendi temeritas (in gaming), Ta. -
11 aufero
to carry away, remove / steal, carry off, make away with. -
12 fero
fĕro, tuli, latum, ferre (ante-class. redupl. form in the tempp. perff.:I.tetuli,
Plaut. Am. 2, 2, 84; 168; id. Men. 4, 2, 25; 66; id. Rud. prol. 68: tetulisti, Att. and Caecil. ap. Non. 178, 17 sq.:tetulit,
Plaut. Most. 2, 2, 40; id. Men. 2, 3, 30; Ter. And. 5, 1, 13:tetulerunt,
Lucr. 6, § 672:tetulissem,
Ter. And. 4, 5, 13:tetulisse,
Plaut. Rud. 4, 1, 2:tetulero,
id. Cist. 3, 19:tetulerit,
id. Poen. 3, 1, 58; id. Rud. 4, 3, 101), v. a. and n. [a wide-spread root; Sanscr. bhar-, carry, bharas, burden; Gr. pherô; Goth. bar, bairo, bear, produce, whence barn, child; Anglo-Saxon beran, whence Engl. bear, birth; cf. Curt. Gr. Etym. p. 300; Fick, Vergl. Wort. p. 135. The perf. forms, tuli, etc., from the root tul-, tol-; Sanscr. tol-jami, lift, weigh; Gr. tlênai, endure, cf. talas, talanton; Lat. tollo, tolerare, (t)latus, etc. Cf. Goth. thulan, Germ. dulden, Geduld; Anglo-Sax. tholian, suffer. Supine latum, i. e. tlatum; cf. supra; v. Curt. Gr. Etym. p. 220; Corss. Ausspr. 2, 73], to bear, carry, bring. (For syn. cf.: gero, porto, bajulo, veho; effero, infero; tolero, patior, sino, permitto, etc.)Lit.A.In gen.:B.ferri proprie dicimus, quae quis suo corpore bajulat, portari ea, quae quis in jumento secum ducit, agi ea, quae animalia sunt,
Dig. 50, 16, 235: oneris quidvis feret, Ter. Ph. 3, 3, 29:quin te in fundo conspicer fodere aut arare aut aliquid ferre,
id. Heaut. 1, 1, 17:numerus eorum, qui arma ferre possent,
Caes. B. G. 1, 29, 1:arma et vallum,
Hor. Epod. 9, 13:sacra Junonis,
id. S. 1, 3, 11:cadaver nudis humeris (heres),
id. ib. 2, 5, 86:argentum ad aliquem,
Plaut. As. 3, 3, 142; cf.:symbolum filio,
id. Bacch. 2, 3, 30:olera et pisciculos minutos ferre obolo in cenam seni,
Ter. And. 2, 2, 32; cf.:vina et unguenta et flores,
Hor. C. 2, 3, 14:discerpta ferentes Memora gruis,
id. S. 2, 8, 86; cf.:talos, nucesque sinu laxo,
id. ib. 2, 3, 172:in Capitolium faces,
Cic. Lael. 11, 37:iste operta lectica latus per oppidum est ut mortuus,
id. Phil. 2, 41, 106:lectica in Capitolium latus est,
Suet. Claud. 2:circa judices latus (puer),
Quint. 6, 1, 47:prae se ferens (in essedo) Darium puerum,
Suet. Calig. 19.— Poet. with inf.:natum ad Stygios iterum fero mergere fontes,
Stat. Ach. 1, 134.—Prov.:ferre aliquem in oculis, or simply oculis,
i. e. to hold dear, love exceedingly, Cic. Phil. 6, 4, 11; id. Q. Fr. 3, 1, 3, § 9; Q. Cic. Fam. 16, 27, 2.—In partic.1.With the idea of motion predominating, to set in motion, esp. to move onward quickly or rapidly, to bear, lead, conduct, or drive away; with se or mid. (so esp. freq.), to move or go swiftly, to haste, speed, betake one's self; and of things, to flow, mount, run down.(α).Act.:(β).ubi in rapidas amnis dispeximus undas: Stantis equi corpus transvorsum ferre videtur Vis, et in advorsum flumen contrudere raptim: Et, quocumque oculos trajecimus, omnia ferri Et fluere assimili nobis ratione videntur,
Lucr. 4, 422 sq.:ubi cernimus alta Exhalare vapore altaria, ferreque fumum,
to send up, id. 3, 432; cf.:vis ut vomat ignes, Ad caelumque ferat flammai fulgura rursum,
id. 1, 725; and:caelo supinas si tuleris manus,
raisest, Hor. C. 3, 23, 1:te rursus in bellum resorbens Unda fretis tulit aestuosis,
id. ib. 2, 7, 16; cf.:ire, pedes quocumque ferent,
id. Epod. 16, 21; and:me per Aegaeos tumultus Aura feret,
id. C. 3, 29, 64:signa ferre,
to put the standards in motion, to break up, Caes. B. G. 1, 39 fin.; 1, 40, 12; Liv. 10, 5, 1 al.:pol, si id scissem, numquam huc tetulissem pedem,
have stirred foot, have come, Ter. And. 4, 5, 13:pedem,
Verg. A. 2, 756; Val. Fl. 7, 112:gressum,
to walk, Lucr. 4, 681; cf.:agiles gressus,
Sil. 3, 180:vagos gradus,
Ov. M. 7, 185:vestigia,
Sil. 9, 101:vagos cursus,
id. 9, 243.— Absol.:quo ventus ferebat,
bore, drove, Caes. B. G. 3, 15, 3:interim, si feret flatus, danda sunt vela,
Quint. 10, 3, 7:itinera duo, quae extra murum ad portum ferebant,
led, Caes. B. C. 1, 27, 4:pergit ad speluncam, si forte eo vestigia ferrent,
Liv. 1, 7, 6.—Prov.:in silvam ligna ferre,
to carry coals to Newcastle, Hor. S. 1, 10, 34.—With se or mid., to move or go swiftly, to hasten, rush:2.cum ipsa paene insula mihi sese obviam ferre vellet,
to meet, Cic. Planc. 40, 96; cf.:non dubitaverim me gravissimis tempestatibus obvium ferre,
id. Rep. 1, 4:hinc ferro accingor rursus... meque extra tecta ferebam,
Verg. A. 2, 672; 11, 779:grassatorum plurimi palam se ferebant,
Suet. Aug. 32.—Of things as subjects:ubi forte ita se tetulerunt semina aquarum,
i. e. have collected themselves, Lucr. 6, 672.—Mid.:ad eum omni celeritate et studio incitatus ferebatur,
proceeded, Caes. B. C. 3, 78, 2:alii aliam in partem perterriti ferebantur,
betook themselves, fled, id. B. G. 2, 24, 3:(fera) supra venabula fertur,
rushes, springs, Verg. A. 9, 553:huc juvenis nota fertur regione viarum,
proceeds, id. ib. 11, 530:densos fertur moribundus in hostes,
rushes, id. ib. 2, 511:quocumque feremur, danda vela sunt,
Cic. Or. 23, 75; cf.:non alto semper feremur,
Quint. 12, 10, 37:ego, utrum Nave ferar magna an parva, ferar unus et idem,
Hor. Ep. 2, 2, 200:non tenui ferar Penna biformis per liquidum aethera Vates,
fly, id. C. 2, 20, 1.—Of inanimate subjects:(corpuscula rerum) ubi tam volucri levitate ferantur,
move, Lucr. 4, 195; cf.:quae cum mobiliter summa levitate feruntur,
id. 4, 745; cf.:tellus neque movetur et infima est, et in eam feruntur omnia nutu suo pondera,
Cic. Rep. 6, 17 fin.:Rhenus longo spatio per fines Nantuatium, etc.... citatus fertur,
flows, Caes. B. G. 4, 10, 3; cf. Hirt. B. [p. 738] G. 8, 40, 3:ut (flamma) ad caelum usque ferretur,
ascended, arose, Suet. Aug. 94.—Rarely ferre = se ferre: quem procul conspiciens ad se ferentem pertimescit,
Nep. Dat. 4 fin. —To carry off, take away by force, as a robber, etc.: to plunder, spoil, ravage:3.alii rapiunt incensa feruntque Pergama,
Verg. A. 2, 374:postquam te (i. e. exstinctum Daphnin) fata tulerunt,
snatched away, id. E. 5, 34. So esp. in the phrase ferre et agere, of taking booty, plundering, where ferre applies to portable things, and agere to men and cattle; v. ago.—To bear, produce, yield:4.plurima tum tellus etiam majora ferebat, etc.,
Lucr. 5, 942 sq.; cf.:quae autem terra fruges ferre, et, ut mater, cibos suppeditare possit,
Cic. Leg. 2, 27, 67:quem (florem) ferunt terrae solutae,
Hor. C. 1, 4, 10:quibus jugera fruges et Cererem ferunt,
id. ib. 3, 24, 13:angulus iste feret piper et thus,
id. Ep. 1, 14, 23:(olea) fructum ramis pluribus feret,
Quint. 8, 3, 10.— Absol.:ferundo arbor peribit,
Cato, R. R. 6, 2.—Of a woman or sheanimal, to bear offspring, be pregnant:5.ignorans nurum ventrem ferre,
Liv. 1, 34, 3;of animals: equa ventrem fert duodecim menses, vacca decem, ovis et capra quinque, sus quatuor,
Varr. R. R. 2, 1, 19; cf.:cervi octonis mensibus ferunt partus,
Plin. 8, 32, 50, § 112:nec te conceptam saeva leaena tulit,
Tib. 3, 4, 90.— Poet.:quem tulerat mater claro Phoenissa Laconi,
i. e. had borne, Sil. 7, 666.—To offer as an oblation:6.liba et Mopsopio dulcia melle feram,
Tib. 1, 7, 54; so,liba,
id. 1, 10, 23:lancesque et liba Baccho,
Verg. G. 2, 394:tura superis, altaribus,
Ov. M. 11, 577.—To get, receive, acquire, obtain, as gain, a reward, a possession, etc.:II.quod posces, feres,
Plaut. Merc. 2, 3, 106; cf.: quodvis donum et praemium a me optato;id optatum feres,
Ter. Eun. 5, 8, 27:fructus ex sese (i. e. re publica) magna acerbitate permixtos tulissem,
Cic. Planc. 38, 92:partem praedae,
id. Rosc. Am. 37, 107:ille crucem pretium sceleris tulit, hic diadema,
Juv. 13, 105:coram rege sua de paupertate tacentes Plus poscente ferent,
Hor. Ep. 1, 17, 44.Trop.A.In gen., to bear, carry, bring:B.satis haec tellus morbi caelumque mali fert,
bears, contains, Lucr. 6, 663;veterrima quaeque, ut ea vina, quae vetustatem ferunt, esse debent suavissima,
which carry age, are old, Cic. Lael. 19, 67:scripta vetustatem si modo nostra ferent,
will have, will attain to, Ov. Tr. 5, 9, 8:nomen alicujus,
to bear, have, Cic. Off. 3, 18, 74; cf.:insani sapiens nomen ferat, aequus iniqui,
Hor. Ep. 1, 6, 15:nomen,
Suet. Aug. 101; id. Calig. 47:cognomen,
id. Aug. 43; id. Galb. 3; cf.:ille finis Appio alienae personae ferendae fuit,
of bearing an assumed character, Liv. 3, 36, 1:Archimimus personam ejus ferens,
personating, Suet. Vesp. 19; cf.also: (Garyophyllon) fert et in spinis piperis similitudinem,
Plin. 12, 7, 15, § 30: fer mi auxilium, bring assistance, aid, help, Enn. ap. Cic. Ac. 2, 28, 29 (Trag. v. 50 ed. Vahl.); cf.:alicui opem auxiliumque ferre,
Cic. Verr. 2, 2, 3, § 9:auxilium alicui,
Plaut. Stich. 2, 2, 5; Ter. And. 1, 1, 115; Cic. Cat. 2, 9, 19; Caes. B. G. 1, 13, 5; 4, 12, 5; Hor. Epod. 1, 21 et saep.: opem, Enn. ap. Cic. Div. 1, 31, 66 (Trag. v. 86 ed. Vahl.):opem alicui,
Plaut. Bacch. 4, 3, 23; Ter. And. 3, 1, 15; id. Ad. 3, 4, 41; Cic. Rab. Perd. 1, 3 (with succurrere saluti); id. Fin. 2, 35, 118 (with salutem); id. Fam. 5, 4, 2:subsidium alicui,
Caes. B. G. 2, 26, 2:condicionem,
to proffer, id. ib. 4, 11, 3; cf. Cic. Rosc. Am. 11, 30:Coriolanus ab sede sua cum ferret matri obviae complexum,
offered, Liv. 2, 40, 5:si qua fidem tanto est operi latura vetustas,
will bring, procure, Verg. A. 10, 792:ea vox audita laborum Prima tulit finem,
id. ib. 7, 118: suspicionem falsam, to entertain suspicion, Enn. ap. Non. 511, 5 (Trag. v. 348 ed. Vahl.).—In partic.1.(Acc. to I. B. 1.) To move, to bring, lead, conduct, drive, raise:2.quem tulit ad scenam ventoso gloria curru,
Hor. Ep. 2, 1, 177; so,animi quaedam ingenita natura... recta nos ad ea, quae conveniunt causae, ferant,
Quint. 5, 10, 123; cf. absol.:nisi illud, quod eo, quo intendas, ferat deducatque, cognoris,
Cic. de Or. 1, 30, 135:exstincti ad caelum gloria fertur,
Lucr. 6, 8; cf.:laudibus aliquem in caelum ferre,
to extol, praise, Cic. Fam. 10, 26, 2; cf. id. Rep. 1, 43; Quint. 10, 1, 99; Suet. Otho, 12; id. Vesp. 6:eam pugnam miris laudibus,
Liv. 7, 10, 14; cf.:saepe rem dicendo subiciet oculis: saepe supra feret quam fieri possit,
wilt exalt, magnify, Cic. Or. 40, 139:ferte sermonibus et multiplicate fama bella,
Liv. 4, 5, 6:ferre in majus vero incertas res fama solet,
id. 21, 32, 7:crudelitate et scelere ferri,
to be impelled, carried away, Cic. Clu. 70, 199:praeceps amentia ferebare,
id. Verr. 2, 5, 46, § 121; cf.:ferri avaritia,
id. Quint. 11, 38:orator suo jam impetu fertur,
Quint. 12 praef. §3: eloquentia, quae cursu magno sonituque ferretur,
Cic. Or. 28, 97; cf.:(eloquentia) feratur non semitis sed campis,
Quint. 5, 14, 31:oratio, quae ferri debet ac fluere,
id. 9, 4, 112; cf.:quae (historia) currere debet ac ferri,
id. 9, 4, 18; so often: animus fert (aliquem aliquo), the mind moves one to any thing:quo cujusque animus fert, eo discedunt,
Sall. J. 54, 4; cf.:milites procurrentes consistentesque, quo loco ipsorum tulisset animus,
Liv. 25, 21, 5; and:qua quemque animus fert, effugite superbiam regiam,
id. 40, 4, 14:si maxime animus ferat,
Sall. C. 58, 6; cf. Ov. M. 1, 775.—With an object-clause, the mind moves one to do any thing, Ov. M. 1, 1; Luc. 1, 67; Suet. Otho, 6; cf.also: mens tulit nos ferro exscindere Thebas,
Stat. Th. 4, 753.—(Acc. to I. B. 2.) To carry off, take away:3.omnia fert aetas, animum quoque,
Verg. E. 9, 51:postquam te fata tulerunt,
id. ib. 5, 34:invida Domitium fata tulere sibi,
Anthol. Lat. 4, 123, 8;like efferre,
to carry forth to burial, Ov. Tr. 1, 3, 89.—(Acc. to I. B. 3.) To bear, bring forth, produce:4.haec aetas prima Athenis oratorem prope perfectum tulit,
Cic. Brut. 12, 45:aetas parentum, pejor avis, tulit Nos nequiores,
Hor. C. 3, 6, 46:Curium tulit et Camillum Saeva paupertas,
id. ib. 1, 12, 42.—(Acc. to I. B. 6.) To bear away, to get, obtain, receive:5. a.Cotta et Sulpicius omnium judicio facile primas tulerunt,
Cic. Brut. 49, 183:palmam,
to carry off, win, id. Att. 4, 15, 6:victoriam ex inermi,
to gain, Liv. 39, 51, 10; 2, 50, 2; 8, 8, 18:gratiam et gloriam annonae levatae,
id. 4, 12, 8:maximam laudem inter suos,
Caes. B. G. 6, 21, 4:centuriam, tribus,
i. e. to get their votes, Cic. Planc. 20, 49; 22, 53; id. Phil. 2, 2, 4:suffragia,
Suet. Caes. 13 (diff. from 8. a.):responsum ab aliquo,
to receive, Cic. Cat. 1, 8, 19; Caes. B. G. 6, 4 fin.:repulsam a populo,
Cic. Tusc. 5, 19, 54:repulsam,
id. de Or. 2, 69 fin.; id. Phil. 11, 8, 19; id. Att. 5, 19 al.: calumniam, i. e. to be convicted of a false accusation, Cael. ap. Cic. Fam. 8, 8, 1:ita ut filius partem dimidiam hereditatis ferat,
Gai. Inst. 3, 8:singulas portiones,
id. ib. 3, 16; 61.—To bear in any manner.(α).With acc.: servi injurias nimias aegre ferunt, Cato ap. Gell. 10, 3, 17:(β).(onus senectutis) modice ac sapienter sicut omnia ferre,
Cic. de Sen. 1, 2:aegre ferre repulsam consulatus,
id. Tusc. 4, 17, 40:hoc moderatiore animo ferre,
id. Fam. 6, 1, 6:aliquid toleranter,
id. ib. 4, 6, 2:clementer,
id. Att. 6, 1, 3:quod eo magis ferre animo aequo videmur, quia, etc.,
id. Verr. 2, 5, 48, § 126:ut tu fortunam, sic nos te, Celse, feremus,
Hor. Ep. 1, 8, 17.—With an object-clause:(γ).ut si quis aegre ferat, se pauperem esse,
take it ill, Cic. Tusc. 4, 27, 59:hoc ereptum esse, graviter et acerbe ferre,
id. Verr. 2, 1, 58, § 152:quomodo ferant veterani, exercitum Brutum habere,
id. Phil. 10, 7, 15.—With de:(δ).de Lentulo scilicet sic fero, ut debeo,
Cic. Att. 4, 6, 1:quomodo Caesar ferret de auctoritate perscripta,
id. ib. 5, 2, 3:numquid moleste fers de illo, qui? etc.,
id. ib. 6, 8, 3.—Absol.:b. (α).sin aliter acciderit, humaniter feremus,
Cic. Att. 1, 2, 1:si mihi imposuisset aliquid, animo iniquo tulissem,
id. ib. 15, 26, 4.—With acc.: quis hanc contumeliam, quis hoc imperium, quis hanc servitutem ferre potest? Cato ap. Gell. 10, 3, 17:(β).qui potentissimorum hominum contumaciam numquam tulerim, ferrem hujus asseclae?
Cic. Att. 6, 3, 6:cujus desiderium civitas ferre diutius non potest,
id. Phil. 10, 10, 21:cogitandi non ferebat laborem,
id. Brut. 77, 268:unum impetum nostrorum,
Caes. B. G. 3, 19, 3:vultum atque aciem oculorum,
id. ib. 1, 39, 1:cohortatio gravior quam aures Sulpicii ferre didicissent,
to hear unmoved, Cic. Phil. 9, 4, 9:vultum,
Hor. S. 1, 6, 121:multa tulit fecitque puer, sudavit et alsit,
id. A. P. 413:spectatoris fastidia,
id. Ep. 2, 1, 215:fuisse (Epaminondam) patientem suorumque injurias ferentem civium,
Nep. Epam. 7.—Of personal objects:quem ferret, si parentem non ferret suum?
brook, Ter. Heaut. 1, 2, 28:optimates quis ferat, qui, etc.,
Cic. Rep. 1, 33:vereor, ut jam nos ferat quisquam,
Quint. 8, 3, 25:an laturi sint Romani talem regem,
id. 7, 1, 24:quis enim ferat puerum aut adolescentulum, si, etc.,
id. 8, 5, 8.—With an object-clause:(γ).ferunt aures hominum, illa... laudari,
Cic. de Or. 2, 84, 344:non feret assiduas potiori te dare noctes,
Hor. Epod. 15, 13; Ov. M. 2, 628:illa quidem in hoc opere praecipi quis ferat?
Quint. 11, 3, 27; 11, 1, 69:servo nubere nympha tuli,
Ov. H. 5, 12; cf.:alios vinci potuisse ferendum est,
id. M. 12, 555. —With quod:6.quod rapta, feremus, dummodo reddat eam,
Ov. M. 5, 520:illud non ferendum, quod, etc.,
Quint. 11, 3, 131. —With the access, notion of publicity, to make public, to disclose, show, exhibit:b.eum ipsum dolorem hic tulit paulo apertius,
Cic. Planc. 14, 34; cf.:laetitiam apertissime tulimus omnes,
id. Att. 14, 13, 2:neque id obscure ferebat nec dissimulare ullo modo poterat,
id. Clu. 19, 54:haud clam tulit iram adversus praetorem,
Liv. 31, 47, 4; cf.:tacite ejus verecundiam non tulit senatus, quin, etc.,
id. 5, 28, 1.—Prae se ferre, to show, manifest, to let be seen, to declare:7.cujus rei tantae facultatem consecutum esse me, non profiteor: secutum me esse, prae me fero,
Cic. N. D. 1, 5, 12:noli, quaeso, prae te ferre, vos plane expertes esse doctrinae,
id. ib. 2, 18, 47:non mediocres terrores... prae se fert et ostentat,
id. Att. 2, 23, 3:hanc virtutem prae se ferunt,
Quint. 2, 13, 11:liberalium disciplinarum prae se scientiam tulit,
id. 12, 11, 21:magnum animum (verba),
id. 11, 1, 37.—Of inanim. and abstr. subjects:(comae) turbatae prae se ferre aliquid affectus videntur,
Quint. 11, 3, 148:oratio prae se fert felicissimam facilitatem,
id. 10, 1, 11.—Of speech, to report, relate, make known, assert, celebrate:b.haec omnibus ferebat sermonibus,
Caes. B. C. 2, 17, 2:alii alia sermonibus ferebant Romanos facturos,
Liv. 33, 32, 3:ferte sermonibus et multiplicate fama bella,
id. 4, 5, 6:patres ita fama ferebant, quod, etc.,
id. 23, 31, 13; cf. with acc.:hascine propter res maledicas famas ferunt,
Plaut. Trin. 1, 2, 149:famam,
id. Pers. 3, 1, 23:fama eadem tulit,
Tac. A. 1, 5; cf. id. ib. 15, 60:nec aliud per illos dies populus credulitate, prudentes diversa fama, tulere,
talk about, id. ib. 16, 2:inimici famam non ita, ut nata est, ferunt,
Plaut. Pers. 3, 1, 23:quod fers, cedo,
tell, say, Ter. Ph. 5, 6, 17:nostra (laus) semper feretur et praedicabitur, etc.,
Cic. Arch. 9, 21.—With an object-clause:cum ipse... acturum se id per populum aperte ferret,
Liv. 28, 40, 2; id. ib. §1: saepe homines morbos magis esse timendos ferunt quam Tartara leti,
Lucr. 3, 42:Prognen ita velle ferebat,
Ov. M. 6, 470; 14, 527:ipsi territos se ferebant,
Tac. H. 4, 78; id. A. 4, 58; 6, 26 (32); cf.:mihi fama tulit fessum te caede procubuisse, etc.,
Verg. A. 6, 503:commentarii ad senatum missi ferebant, Macronem praesedisse, etc.,
Tac. A. 6, 47 (53).—Ferunt, fertur, feruntur, etc., they relate, tell, say; it is said, it appears, etc.—With inf.:c.quin etiam Xenocratem ferunt, cum quaereretur ex eo, etc... respondisse, etc.,
Cic. Rep. 1, 2:fuisse quendam ferunt Demaratum, etc.,
id. ib. 2, 19:quem ex Hyperboreis Delphos ferunt advenisse,
id. N. D. 3, 23, 57; Hor. C. 3, 17, 2:homo omnium in dicendo, ut ferebant, accrrimus et copiosissimus,
Cic. de Or. 1, 11, 45:Ceres fertur fruges... mortalibus instituisse,
Lucr. 5, 14:in Syria quoque fertur item locus esse, etc.,
id. 6, 755:is Amulium regem interemisse fertur,
Cic. Rep. 2, 3:qui in contione dixisse fertur,
id. ib. 2, 10 fin.:quam (urbem) Juno fertur terris omnibus unam coluisse,
Verg. A. 1, 15:non sat idoneus Pugnae ferebaris,
you were accounted, held, Hor. C. 2, 19, 27:si ornate locutus est, sicut fertur et mihi videtur,
Cic. de Or. 1, 11, 49; cf.: cum quaestor ex Macedonia venissem Athenas florente [p. 739] Academia, ut temporibus illis ferebatur, id. ib. § 45.—To give out, to pass off a person or thing by any name or for any thing; and, in the pass., to pass for any thing, to pass current:8.hunc (Mercurium) omnium inventorem artium ferunt,
Caes. B. G. 6, 17, 1:ut Servium conditorem posteri fama ferrent,
Liv. 1, 42, 4:qui se Philippum regiaeque stirpis ferebat, cum esset ultimae,
set himself up for, boast, Vell. 1, 11, 1:avum M. Antonium, avunculum Augustum ferens,
boasting of, Tac. A. 2, 43; cf.:qui ingenuum se et Lachetem mutato nomine coeperat ferre,
Suet. Vesp. 23:ante Periclem, cujus scripta quaedam feruntur,
Cic. Brut. 7, 27 (quoted paraphrastically, Quint. 3, 1, 12): sub nomine meo libri ferebantur artis rhetoricae, Quint. prooem. 7; cf.:cetera, quae sub nomine meo feruntur,
id. 7, 2, 24; Suet. Caes. 55; id. Aug. 31; id. Caes. 20:multa ejus (Catonis) vel provisa prudenter vel acta constanter vel responsa acute ferebantur,
Cic. Lael. 2, 6:qua ex re in pueritia nobilis inter aequales ferebatur,
Nep. Att. 1, 3.—Polit. and jurid. t. t.a.Suffragium or sententiam, to give in one's vote, to vote, Varr. R. R. 3, 2, 1; cf.:b.ferunt suffragia,
Cic. Rep. 1, 31; id. Fam. 11, 27, 7:de quo foedere populus Romanus sententiam non tulit,
id. Balb. 15, 34; cf.:de quo vos (judices) sententiam per tabellam feretis,
id. Verr. 2, 4, 47, § 104;so of the voting of judges,
id. Clu. 26, 72;of senators: parcite, ut sit qui in senatu de bello et pace sententiam ferat,
id. Verr. 2, 2, 31, § 76; cf. id. Fam. 11, 21, 2.—Legem (privilegium, rogationem) ad populum, or absol., to bring forward or move a proposition, to propose a law, etc.:c.perniciose Philippus in tribunatu, cum legem agrariam ferret, etc.,
Cic. Off. 2, 21, 73; cf. id. Sull. 23, 65:quae lex paucis his annis lata esset,
id. Corn. 1, 3 (vol. xi. p. 10 B. and K.):familiarissimus tuus de te privilegium tulit, ut, etc.,
id. Par. 4, 32:Sullam illam rogationem de se nolle ferri (shortly before: Lex ferri coepta),
id. Sull. 23, 65:rogationem de aliquo, contra or in aliquem, ad populum, ad plebem,
id. Balb. 14, 33; id. Clu. 51, 140; id. Brut. 23, 89; Caes. B. C. 3, 1, 4; Liv. 33, 25, 7:nescis, te ipsum ad populum tulisse, ut, etc.,
proposed a bill, Cic. Phil. 2, 43, 100:ut P. Scaevola tribunus plebis ferret ad plebem, vellentne, etc.,
id. Fin. 2, 16, 54; cf. Liv. 33, 25, 6:quod Sulla ipse ita tulit de civitate, ut, etc.,
Cic. Caecin. 35, 102:nihil de judicio ferebat,
id. Sull. 22, 63:cum, ut absentis ratio haberetur, ferebamus,
id. Att. 7, 6, 2.— Impers.:lato ut solet ad populum, ut equum escendere liceret,
Liv. 23, 14, 2. —Judicem, said of the plaintiff, to offer or propose to the defendant as judge:9.quem ego si ferrem judicem, refugere non deberet,
Cic. Rosc. Com. 15, 45; id. de Or. 2, 70, 285.—Hence, judicem alicui, in gen., to propose a judge to, i. e. to bring a suit against, to sue a person:se iterum ac saepius judicem illi ferre,
Liv. 3, 57, 5; 3, 24, 5; 8, 33, 8.—Mercant. t. t., to enter, to set or note down a sum in a book:10.quod minus Dolabella Verri acceptum rettulit, quam Verres illi expensum tulerit, etc.,
i. e. has set down as paid, has paid, Cic. Verr. 2, 1, 39, § 100 sq., v. expendo.—Absol., of abstr. subjects, to require, demand, render necessary; to allow, permit, suffer:ita sui periculi rationes ferre ac postulare,
Cic. Verr. 2, 5, 40, § 105; cf.:gravioribus verbis uti, quam natura fert,
id. Quint. 18, 57: quid ferat Fors, Enn. ap. Cic. Off. 1, 12, 38 (Ann. 203 ed. Vahl.):quamdiu voluntas Apronii tulit,
Cic. Verr. 2, 3, 23, § 57:ut aetas illa fert,
as is usual at that time of life, id. Clu. 60, 168:ad me, ut tempora nostra, non ut amor tuus fert, vere perscribe,
id. Q. Fr. 1, 4, 5:quod ita existimabam tempora rei publicae ferre,
id. Pis. 2, 5:si ita commodum vestrum fert,
id. Agr. 2, 28, 77:prout Thermitani hominis facultates ferebant,
id. Verr. 2, 2, 34, § 83:si vestra voluntas feret,
if such be your pleasure, id. de Imp. Pomp. 24, 70:ut opinio et spes et conjectura nostra fert,
according to our opinion, hope, and belief, id. Att. 2, 25, 2:ut mea fert opinio,
according to my opinion, id. Clu. 16, 46: si occasio tulerit, if occasion require, Planc. ap. Cic. Fam. 10, 21, 6:dum tempus ad eam rem tulit, sivi, animum ut expleret suum,
Ter. And. 1, 2, 17: in hac ratione quid res, quid causa, quid tempus ferat, tu perspicies, Cic. Fam. 1, 7, 6:natura fert, ut extrema ex altera parte graviter, ex altera autem acute sonent,
id. Rep. 6, 18.— Impers.:sociam se cujuscumque fortunae, et, si ita ferret, comitem exitii promittebat (sc. res or fortuna),
Tac. A. 3, 15; so,si ita ferret,
id. H. 2, 44. -
13 ludus
lūdus, i, m. [id.], a play.I.Lit.A.In gen., a play, game, diversion, pastime:B.ad pilam se aut ad talos, aut ad tessaras conferunt, aut etiam novum sibi aliquem excogitant in otio ludum,
Cic. de Or. 3, 15, 58:datur concessu omnium huic aliqui ludus aetati,
id. Cael. 12, 28:campestris,
id. ib. 5, 11:nec lusisse pudet, sed non incidere ludum,
Hor. Ep. 1, 14, 36.—In partic.1.Ludi, public games, plays, spectacles, shows, exhibitions, which were given in honor of the gods, etc.(α).In gen.:(β).hoc praetore ludos Apollini faciente,
Cic. Brut. 20, 78:ludos committere,
id. Q. Fr. 3, 4, 6:ludos magnificentissimos apparare,
id. ib. 3, 8, 6:ludos apparatissimos magnificentissimosque facere,
id. Sest. 54, 116:ludos aspicere,
Ov. F. 6, 238:ludos persolvere alicui deo,
id. ib. 5, 330: ludis, during the games, Cic. Fragm. ap. Non. 63, 18; Plaut. Cas. prol. 27:circus maximus ne diebus quidem ludorum Circensium... irrigabatur,
Front. Aq. 97.— Sing.:haec ultra quid erit, nisi ludus?
Juv. 8, 199.—In this sense, ludi is freq. in appos. with the neutr. plur. of the adj. which names the games:(γ).ludi Consualia,
Liv. 1, 9, 6:ludi Cerealia,
id. 30, 39, 8:ludi Taurilia,
id. 39, 22, 1 (Weissenb. Taurii); 34, 54, 3; cf.:quaedam faciem soloecismi habent... ut tragoedia Thyestes, ut ludi Floralia ac Megalensia... numquam aliter a veteribus dicta,
Quint. 1, 5, 52; cf.:ludis Megalensibus,
Gell. 2, 24, 2.—Also with gen. of place:2.eo ipso die auditam esse eam pugnam ludis Olympiae memoriae proditum est,
Cic. N. D. 2, 2, 6.—Stage-plays (opp. to the games of the circus):C.venationes autem ludosque et cum collegā et separatim edidit,
Suet. Caes. 10.—A place of exercise or practice, a school for elementary instruction and discipline (cf. schola):II.in ludum ire,
Plaut. Pers. 2, 1, 6:fidicinus,
music-school, id. Rud. prol. 43:litterarius,
id. Merc. 2, 2, 32:litterarum ludi,
Liv. 3, 44; 6, 25:ludus discendi,
Cic. Q. Fr. 3, 4, 6:Dionysius Corinthi dicitur ludum aperuisse,
id. Fam. 9, 18, 1:Isocrates, cujus e ludo, tamquam ex equo Trojano, meri principes exierunt,
id. de Or. 2, 22, 94; id. Or. 42, 144:gladiatores, quos ibi Caesar in ludo habebat,
Caes. B. C. 1, 14, 4:militaris,
Liv. 7, 33, 1:litterarii paene ista sunt ludi et trivialis scientiae,
Quint. 1, 4, 27:litterarium ludum exercere,
Tac. A. 3, 66:obsides quosdam abductos e litterario ludo,
Suet. Calig. 45:ibi namque (in foro) in tabernis litterarum ludi erant,
Liv. 3, 44, 6:quem puerum in ludo cognōrat,
Nep. Att. 10, 3:in Flavī ludum me mittere,
Hor. S. 1, 6, 72; cf. Gell. 15, 11, 2; Suet. Gram. 4; id. Rhet. 1:sic veniunt ad miscellanea ludi,
Juv. 11, 26.Transf.A.Play, sport, i. e. any thing done, as it were, in play, without trouble, mere sport, child's play:B.oratio ludus est homini non hebeti,
Cic. de Or. 2, 17, 72:cum illa perdiscere ludus esset,
id. Fin. 1, 8, 27:quibus (Graecis) jusjurandum jocus est, testimonium ludus,
id. Fl. 5, 12.—Sport, jest, joke, fun: si vis videre ludos [p. 1084] jucundissimos, Plaut. Poen. 1, 1, 78:C.ad honores per ludum et per neglegentiam pervenire,
Cic. Verr. 2, 5, 70, § 181:aliquem per ludum et jocum evertere,
id. ib. 2, 1, 60, §155: amoto quaeramus seria ludo,
Hor. S. 1, 1, 27:vertere seria ludo,
id. A. P. 226:nil per ludum simulabitur,
Juv. 6, 324:ut ludos facit,
Ter. Phorm. 5, 7, 52: ludos facere aliquem, to make sport of, make game of, to banter, jeer at, mock:ut nunc is te ludos facit,
Plaut. Capt. 3, 4, 47:quem, senecta aetate, ludos facias,
id. Aul. 2, 2, 74.— With dat.:miris modis dī ludos faciunt hominibus,
Plaut. Rud. 3, 1, 1; id. Truc. 4, 2, 46.—In pass.:ludos fieri,
Plaut. Ps. 4, 7, 72:hocine me aetatis ludos vis factum esse indigne?
id. Bacch. 5, 1, 4: ludos aliquem dimittere, to send one away with scorn and derision, or, as in Engl., to send one off with a flea in his ear:numquam hercle quisquam me lenonem dixerit, si te non ludos pessimos dimisero,
id. Rud. 3, 5, 11:ludos facis me,
id. Am. 2, 1, 21: facere ludos aliquid, to make a jest or a trifle of any thing, to throw away, to lose:nunc et operam ludos facit, et retia, etc.,
id. Rud. 4, 1, 9:ludos dare, praebere,
to make one's self ridiculous, Ter. Eun. 5, 7, 9:ludos alicui reddere,
to play tricks on, id. And. 3, 1, 21: dare ludum alicui, to give play to one, i. e. to humor, indulge, Plaut. Bacch. 4, 10, 7; id. Cas. prol. 25; id. Bacch. 4, 10, 9:amori dare ludum,
Hor. C. 3, 12, 1: ludus aetatis, the pleasures of love:si frui liceret ludo aetatis, praesertim recto et legitimo amore,
Liv. 26, 50.—Ludus, the title of a work of Nævius:ut est in Naevii Ludo,
Cic. de Sen. 6, 20; Fest. s. v. redhostire, p. 270, 22 Müll.—Also, Ludus de Morte Claudii, a work of Seneca. -
14 medius
mĕdĭus, a, um, adj. [Sanscr. madhya, the same; Gr. mesos; Angl. - Sax. midd; Germ. Mitte; cf. dimidius, meridies (medi-), etc.], that is in the middle or midst, mid, middle (class.).I.Adj.A.Lit.:2.terra complexa medium mundi locum,
Cic. Rep. 6, 18, 18; cf. id. ib. 6, 17, 17:medium mundi locum petere,
id. Tusc. 5, 24, 69:versus aeque prima, et media, et extrema pars attenditur,
id. de Or. 3, 50, 192:ultimum, proximum, medium tempus,
id. Prov. Cons. 18, 43:in foro medio,
in the midst of the forum, Plaut. Curc. 4, 1, 14; Cic. Q. Fr. 2, 3, 6; cf.:medio foro,
in the open forum, Suet. Claud. 18 al.:in solio medius consedit,
sat in the middle, Ov. F. 3, 359; Verg. A. 7, 169:considit scopulo medius,
id. G. 4, 436:concilio medius sedebat,
Ov. M. 10, 144:ignes,
Verg. A. 12, 201:medio tempore,
in the meantime, meanwhile, Suet. Caes. 76: vinum novum, vetus, medium, i. e. neither old nor new, Varr. ap. Gell. 13, 31, 14:cum plenus fluctu medius foret alveus,
full to the middle, Juv. 12, 30.—With dat.:Peloponnesii Megaram, mediam Corintho Athenisque urbem, condidere,
midway between Corinth and Athens, Vell. 1, 2, 4.—With abl.:si medius Polluce et Castore ponar,
between, Ov. Am. 2, 16, 13.—With inter:cum inter bellum et pacem medium nihil sit,
there is no medium, no middle course between, Cic. Phil. 8, 1, 4:inter quos numeros duo medii inveniuntur (sc. numeri),
Mart. Cap. 7, § 737.—With gen.:locus medius regionum earum,
half-way between, Caes. B. G. 4, 19:locus medius juguli summique lacerti,
between, Ov. M. 6, 409; 5, 564:et medius juvenum ibat,
id. F. 5, 67:medius silentūm,
Stat. Th. 4, 683.—With ex:medius ex tribus,
Sall. J. 11, 3:medium arripere aliquem,
to seize one by the middle, around the body, Ter. Ad. 3, 2, 18:juvenem medium complectitur,
Liv. 23, 9, 9:Alcides medium tenuit,
held him fast by the middle, Luc. 4, 652:medium ostendere unguem,
to point with the middle finger, Juv. 10, 53.—Transf., half (ante- and postclass.):B.hieme demunt cibum medium,
half their food, Varr. R. R. 3, 7, 9:scrupulum croci,
Pall. Jan. 18: aurum... Italicis totum, medium provincialibus reddidit, Capitol. Anton. Pius, 4 fin. —Trop., of the middle, not very great or small, middling, medial, moderate.1.Of age:2.aetatis mediae vir,
of middle age, Phaedr. 2, 2, 3.—Of plans, purposes, etc.:3.nihil medium, nec spem nec curam, sed immensa omnia volventes animo,
Liv. 2, 49, 5:medium quiddam tenere,
Plin. Ep. 4, 9, 9.—Of intellect:4.eloquentiā medius,
middling, tolerable, Vell. 2, 29, 2:ingenium,
moderate, Tac. H. 1, 49.—Undetermined, undecided:5.medios esse,
i. e. neutral, Cic. Att. 10, 8, 4:medium se gerere,
Liv. 2, 27:se dubium mediumque partibus praestitit,
Vell. 2, 21, 1; cf.:responsum,
indefinite, ambiguous, Liv. 39, 39: vocabula, that can be taken in a good or bad sense, ambiguous, Gell. 12, 9, 1. —Indifferent, not imperative: officium, a duty which is not distinctly enjoined by the moral law, but is sustained by preponderant reasoning:6.medium officium id esse dicunt (Graeci) quod cur factum sit, ratio probabilis reddi possit,
Cic. Off. 1, 3, 8; cf.:ex quo intellegitur, officium medium quiddam esse, quod neque in bonis ponatur neque in contrariis,
id. Fin. 3, 17, 58; cf.sqq. and Madv. ad loc.: artes,
which in themselves are neither good nor bad, indifferent, Quint. 2, 20, 1.—Intermediate:7.medium erat in Anco ingenium, et Numae et Romuli memor,
of a middle kind, resembling each in some degree, Liv. 1, 32, 4:nihil habet ista res (actoris) medium, sed aut lacrimas meretur aut risum,
Quint. 6, 1, 45:ille jam paene medius adfectus est ex amoribus et desideriis amicorum,
Quint. 6, 2, 17.—Hence, as subst.: mĕdĭus, i, m., one who stands or comes between, a mediator:medium sese offert,
as a mediator, Verg. A. 7, 536:pacator mediusque Syphax,
Sil. 16, 222:pacis eras mediusque belli,
arbiter, Hor. C. 2, 19, 28; cf.:nunc mediis subeant irrita verba deis,
oaths in which the gods were called upon to be mediators, Ov. R. Am. 678.—Central, with ex or in:II. A.ex factione media consul,
fully committed to it, Sall. H. 3, 61, 8;so (nearly = intimus), viros fortīs et magnanimos eosdem bonos et simplicīs... esse volumus: quae sunt ex media laude justititiae,
these qualities are clearly among those which make uprightness praiseworthy, Cic. Off. 1, 19, 63:partitiones oratoriae, quae e media illa nostra Academia effloruerunt,
id. Part. Or. 40, 139:ingressio e media philosophia repetita est,
id. Or. 3, 11; id. Leg. 2, 21, 53:in medio maerore et dolore,
id. Tusc. 4, 29, 63; id. Q. Fr. 2, 15, 1:in media dimicatione,
the hottest of the fight, Suet. Aug. 10; cf.:in medio ardore certaminis,
Curt. 8, 4, 27:in media solitudine,
the most profound, Sen. Brev. Vit. 12, 2:in mediis divitiis,
in abundant wealth, id. Vit. Beat. 26, 1:in medio robore virium,
Liv. 28, 35, 6:in medio ardore belli,
id. 24, 45, 4:in media reipublicae luce,
the full blaze of public life, Quint. 1, 2, 18:media inter pocula,
Juv. 8, 217.—Hence,Lit.1.Of space (very rare in Cic.):2.in medio aedium sedens,
Liv. 1, 57, 9:maris,
id. 31, 45, 11; for which, without in, medio aedium eburneis sellis sedere, id. 5, 41, 2:medio viae ponere,
id. 37, 13, 10:in agmine in primis modo, modo in postremis, saepe in medio adesse,
Sall. J. 45, 2; for which, without in, medio sextam legionem constituit, Tac. A. 13, 38:medio montium porrigitur planities,
id. ib. 1, 64:medio stans hostia ad aras,
Verg. G. 3, 486:medio tutissimus ibis,
Ov. M. 2, 137:in medium geminos immani pondere caestus Projecit,
Verg. A. 5, 401:in medium sarcinas coniciunt,
Liv. 10, 36, 1; 13:equitatus consulem in medium acceptum, armis protegens, in castra reduxit,
id. 21, 46, 9.— Trop.:tamquam arbiter honorarius medium ferire voluisse,
to cut through the middle, Cic. Fat. 17, 39:intacta invidiā media sunt, ad summa ferme tendit,
Liv. 45, 35.—Of time:B.diei,
Liv. 27, 48:medio temporis,
in the meantime, meanwhile, Tac. A. 13, 28; cf.:nec longum in medio tempus, cum,
the interval, Verg. A. 9, 395; Ov. M. 4, 167; Plin. Ep. 7, 27, 13.—Transf.1.The midst of all, the presence of all, the public, the community (class.):2.in medio omnibus palma est posita, qui artem tractant musicam,
lies open to all, Ter. Phorm. prol. 16:tabulae sunt in medio,
Cic. Verr. 2, 2, 42, § 104:rem totam in medio ponere,
publicly, id. ib. 2, 1, 11, §29: ponam in medio sententias philosophorum,
id. N. D. 1, 6, 13:dicendi ratio in medio posita,
lies open to all, id. de Or. 1, 3, 12:rem in medium proferre,
to publish, make known, id. Fam. 15, 27, 6: vocare in medium, before the public, before a public tribunal:rem in medium vocare coeperunt,
id. Clu. 28, 77:in medio relinquere,
to leave it to the public, leave it undecided, id. Cael. 20, 48; Sall. C. 19, 16: pellere e medio, to expel, reject, Enn. ap. Cic. Mur. 14, 30 (Ann. v. 272 Vahl.); Cic. Off. 3, 8, 37:cum jacentia verba sustulimus e medio,
adopt words from the people, common words, id. de Or. 3, 45, 177; cf.: munda sed e medio consuetaque verba puellae Scribite, Ov. A. A. 3, 479: tollere de medio, to do away with, abolish:litteras,
Cic. Verr. 2, 2, 71, § 176: tollere de medio, to put out of the way, cut off, destroy:hominem,
id. Rosc. Am. 7, 20:de medio removere,
to put out of sight, id. ib. 8, 23: e medio excedere or abire, to leave the world, to die:e medio excessit,
she is dead, Ter. Phorm. 5, 7, 74:ea mortem obiit, e medio abiit,
id. ib. 5, 8, 30:tollite lumen e medio,
Juv. 9, 106: recedere de medio, to go away, retire, withdraw:cur te mihi offers? recede de medio,
Cic. Rosc. Am. 38, 112:in medio esse,
to be present, Ter. Ad. 3, 5, 32:in medium venire or procedere,
to appear, come forward, show one's self in public, Cic. Verr. 2, 2, 71, § 175: in medium, before the public, for the public, for the community:communes utilitates in medium afferre,
id. Off. 1, 7, 22:consulere in medium,
to care for the public good, for the good of all, Verg. A. 11, 335;so opp. separantem suas res a publicis,
Liv. 24, 22, 14 sq.; 26, 12, 7:quaerere,
to make acquisitions for the use of all, Verg. G. 1, 127: cedere, to fall or devolve to the community, Tac. H. 4, 64:conferre laudem,
i. e. so that all may have a share of it, Liv. 6, 6:dare,
to communicate for the use of all, Ov. M. 15, 66:in medium conferre, in gaming,
to put down, put in the pool, Suet. Aug. 71: in medio, for sub dio, in the open air:scorpios fugari posse, si aliqui ex eis urantur in medio,
Pall. 1, 35, 12.—A half (ante-class. and post-Aug.):III.scillae medium conterunt cum aqua,
Varr. R. R. 2, 7:scrobem ad medium completo,
Col. Arb. 4, 5.—Hence,Adv.: mĕdĭē, in the middle, in a middling degree, moderately, tolerably (except once in Tac. only post-class.):2.qui noluerant medie,
kept quiet, remained neutral, Tac. H. 1, 19:nec plane optimi, nec oppido deterrimi sunt, sed quasi medie morati,
App. Dogm. Plat. 2, p. 22, 23; Eutr. 7, 13; Lact. 6, 15 fin.:ortus medie humilis,
Aur. Vict. Caes. 20.—Indefinitely, Ambros. in Luc. 8, 17, 34. -
15 effero
1.ef-fĕro or ecfĕro (cf. Neue, Formenl. 2, 766), extŭli, ēlatum, efferre or ecferre, v. a., to bring or carry out, to bring forth (very freq. and class.).I.Lit.A.In gen.:B.ex navi,
Plaut. Am. 2, 1, 82; cf.tela, etc., ex aedibus Cethegi,
Cic. Cat. 3, 3 fin.:argentum jubeo jam intus efferri foras,
Plaut. Bacch. 1, 1, 62; cf. id. ib. 4, 9, 127; id. Most. 2, 1, 58; id. Mil. 4, 8, 4:argentum ad aliquem,
id. Epid. 5, 1, 27; id. Truc. 3, 1, 16:machaeram huc,
id. Mil. 2, 5, 53; cf. id. Stich. 2, 2, 28:puerum extra aedes usquam,
Ter. Hec. 4, 1, 48:cistellam domo,
id. Eun. 4, 6, 15; cf.:cibaria sibi quemque domo,
Caes. B. G. 1, 5, 3:frumentum ab Ilerda,
id. B. C. 1, 78, 1:piscem de custodia,
Col. 8, 17 fin.:litteras,
Caes. B. G. 5, 45, 4:mucronem,
Cic. Cat. 2, 1, 2; cf.:vexilla, signa, arma (e castris, extra fines, etc.),
Liv. 10, 19; 27, 2; 29, 21; Tac. H. 3, 31 al.:ferrum a latere deripuit, elatumque deferebat in pectus,
id. A. 1, 35 fin.: Colchis pedem, Enn. ap. Non. 297, 20; so,pedem,
Verg. A. 2, 657; cf.pedem aedibus,
Plaut. Bacch. 3, 3, 19:pedem portā,
Cic. Att. 6, 8, 5; 7, 2, 6; Suet. Tib. 38:pedem quoquam,
Plaut. Capt. 2, 3, 97:se hinc (ignis),
Lucr. 6, 89 and 385:se vallo (equus),
Tac. A. 15, 7:Furium longius extulit cursus,
Liv. 3, 5; cf.:Messium impetus per hostes extulit,
id. 4, 29.—In partic.1.Like the Gr. ekpherô, to carry out (of the house) for burial, to bear to the grave, to bury (cf.: cremo, humo, sepelio, prosequor): optumum'st Loces illum efferendum;b.nam jam credo mortuus est,
Plaut. Aul. 3, 6, 32; id. Most. 4, 3, 8 sqq.; Ter. And. 1, 1, 90 Don. and Ruhnk.; 1, 1, 101; Cic. N. D. 3, 32, 80; Nep. Att. 17; Liv. 2, 33; 3, 18 fin.; Quint. 8, 5, 21; Suet. Aug. 99; Hor. S. 2, 5, 85; Vulg. Luc. 7, 12.—Transf.: meo unius funere elata populi Romani esset res publica, carried to burial, i. e. overthrown, destroyed, Liv. 28, 28; 24, 22; 31, 29.—2.Of a fruit-bearing soil, to bring forth, bear, produce:b.id, quod agri efferant,
Cic. Rep. 2, 4 fin.; id. Brut. 4, 16; cf. also id. Verr. 2, 3, 47 fin.; 86 al.—Transf.:3.ea, quae efferant aliquid ex sese, perfectiores habere naturas quam, etc.,
Cic. N. D. 2, 33 fin.; cf. Quint. 10, 1, 109; poet.:(Italia) genus acre virum,
Verg. G. 2, 169.—Of motion in an upward direction (cf.: erigo and educo, II. B. 1.), to lift up, elevate, raise, exalt, Lucil. ap. Non. 297, 25:II.aliquem in murum,
Caes. B. G. 7, 47 fin.:pars operis in altitudinem turris elata,
id. B. C. 2, 8 fin.; cf. Quint. 11, 3, 103; and Suet. Calig. 32:corvus e conspectu elatus,
Liv. 7, 26:pulvis elatus,
id. 4, 33:elata super capita scuta,
Tac. H. 3, 27: jubar (luna), Petron. Poët. 89, 2, 54; poet.:caput Auctumnus agris extulit,
Hor. Epod. 2, 18.Trop.A.To set forth, spread abroad, utter, publish, proclaim:2.clamorem,
to raise, Plaut. Am. 1, 1, 73:quod neque in vulgum disciplinam efferri velint, neque, etc.,
Caes. B. G. 6, 14, 4; cf. Plin. 2, 12, 9:vocem ejus in vulgus,
Tac. A. 12, 21:tuum peccatum foras,
Ter. Phorm. 5, 7, 65 Ruhnk.:hoc foras,
Cic. Phil. 10, 3; so,clandestina consilia,
Caes. B. G. 7, 1, 6:rem,
id. ib. 7, 2, 2:has meas ineptias,
Cic. de Or. 1, 24, 111:divinitus dicta,
id. ib. 3, 1 fin. et saep.—With a rel. clause:posteaquam in volgus militum elatum est, qua arrogantia in colloquio Ariovistus usus, etc.,
Caes. B. G. 1, 46, 4.—In partic., of speech, to utter, pronounce, express, declare:B.verbum de verbo expressum extulit,
Ter. Ad. prol. 11:ut verba inter se ra tione conjuncta sententiam efferant,
Varr. L. L. 8, § 1 Müll.:si graves sententiae inconditis verbis efferuntur,
Cic. Or. 44, 150; cf. Quint. 9, 4, 13:quae incisim aut membratim efferuntur, ea, etc.,
Cic. Or. 67; cf. Quint. 9, 4, 33; 8, 3, 40; 10, 2, 17: pleraque utroque modo efferuntur, luxuriatur, luxuriat, etc., id. 9, 3, 7; cf. id. 1, 5, 16; 64; 2, 14, 2.—In the pass., qs. to be carried out of one's self by passions, feelings, etc.; to be carried away, transported, hurried away: usque adeo studio atque odio illius efferor ira, Lucil. ap. Cic. Tusc. 4, 21 fin.; so,C.studio,
Cic. de Sen. 23, 83; id. Att. 1, 8, 2; id. N. D. 1, 20 fin.; Caes. B. C. 1, 45, 2; cf.cupiditate,
Cic. Div. 1, 24, 49:vi naturae atque ingenii,
id. Mur. 31, 65:laetitia,
id. Deiot. 9, 26 (cf. act.:comitia ista praeclara, quae me laetitia extulerunt,
id. Fam. 2, 10):incredibili gaudio,
id. Fam. 10, 12, 2; cf. id. Rep. 3, 30; Suet. Caes. 22:voluptate canendi ac saltandi,
id. Calig. 54:popularitate,
id. Ner. 53.—(Acc. to I. B. 3.) To raise, elevate, exalt:2.pretia alicujus rei,
Varr. R. R. 3, 6 fin.:quorum animi altius se extulerunt,
Cic. Rep. 3, 3:aliquem ad summum imperium per omnes honorum gradus,
id. Cat. 1, 11, 28; cf.:aliquem supra leges,
Tac. A. 2, 34; and:aliquem geminatis consulatibus,
id. ib. 1, 3; cf. also id. ib. 4, 40:aliquem pecunia aut honore,
Sall. J. 49, 4:patriam demersam extuli,
Cic. Sull. 31, 87; cf. Nep. Dion. 6; Cic. Prov. Cons. 14, 34:aliquem maximis laudibus,
id. Off. 2, 10, 36; cf. Caes. B. C. 3, 87:aliquem summis laudibus ad caelum,
Cic. Fam. 9, 14; cf. Nep. Dion. 7 fin.:aliquid maximis laudibus,
Cic. Lael. 7, 24:aliquem laudibus,
Tac. A. 3, 72:aliquem verbis,
Cic. de Or. 3, 14, 52:aliquid versibus,
id. Rep. 1, 14;and simply aliquid,
id. Verr. 2, 4, 56; Tac. A. 2, 63:aliquem in summum odium,
id. H. 4, 42; cf.:rem in summam invidiam,
Quint. 8, 4, 19.—In partic., with se, to raise, elevate one's self; to rise, advance (cf.:b.appareo, eluceo, exsisto): cum (virtus) se extulit et ostendit suum lumen,
Cic. Lael. 27; cf.so with a figure borrowed from the heavenly bodies: qua in urbe (Athenis) primum se orator extulit,
id. Brut. 7, 26:volo se efferat in adolescente fecunditas,
id. de Or. 2, 21.—In a bad sense, with se, or in the [p. 629] pass., to lift up one's self, to carry one's self high; to be puffed up, haughty, proud on account of any thing (the figure being borrowed from a prancing horse; cf. Liv. 30, 20; and Quint. 10, 3, 10):D.nec cohibendo efferentem se fortunam, quanto altius elatus erat, eo foedius corruit (Atilius),
Liv. 30, 30:quod aut cupias ardenter aut adeptus ecferas te insolenter,
Cic. Tusc. 4, 17, 39:qui enim victoria se ecferunt, quasi victos nos intuentur,
id. Fam. 9, 2, 2; cf.:se altius et incivilius,
Flor. 1, 26, 8:sese audacia, scelere atque superbia,
Sall. J. 14, 11:hic me magnifice effero,
Ter. Heaut. 4, 3, 31:(fortunati) efferuntur fere fastidio et contumacia,
Cic. Lael. 15, 54:se efferre in potestate,
to be insolent in office, id. de Or. 2, 84, 342.—Esp. freq. in the part. perf.:stulta ac barbara arrogantia elati,
Caes. B. C. 3, 59, 3:recenti victoria,
id. B. G. 5, 47, 4:spe celeris victoriae,
id. ib. 7, 47, 3:gloria,
id. B. C. 3, 79, 6:elatus et inflatus his rebus,
Cic. Agr. 2, 35, 97:secunda fortuna magnisque opibus,
Nep. Alcib. 7, 3; id. Milt. 7, 2:elatus ad vanam fiduciam,
Curt. 3, 19, 10;but also: ad justam fiduciam,
Liv. 27, 8, 7 et saep.—In the act. (rare, and with a fig. perh. borrowed from the wind): is demum vir erit, cujus animum nec prospera (fortuna) flatu suo efferet ( elates, inflates), nec adversa infringet, Liv. 45, 8 fin. —Ante-class. and very rare, to carry out to the end, to support, endure: laborem, Att. ap. Cic. Sest. 48; cf.: malum patiendo, to get rid of, do away with, Cic. Poët. Tusc. 4, 29, 63 (but not in Lucr. 1, 141, where the better reading is sufferre).—Hence, ēlā-tus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 3. and II. C. 2.), exalted, lofty, high (rare; cf.: superbus, insolens, arrogans, etc.).A.Lit.:B.modo in elatiora modo in depressiora clivi,
Col. 2, 4, 10:elatissimae lucernae,
Tert. Apol. 53.—Trop.:2.animus magnus elatusque,
Cic. Off. 1, 18, 61; id. Tusc. 1, 40, 96:verba,
high-sounding, id. Or. 36, 124;hoc casu elatior Julianus,
Amm. 21, 4, 7; Vulg. Rom. 1, 30:insula opibus,
Nep. Milt. 7, 2. — Adv.: ēlāte, loftily, proudly:elate et ample loqui, opp. humiliter demisseque sentire,
Cic. Tusc. 5, 9:dicere (opp. summisse),
id. Opt. Gen. 4, 10.— Comp.:se gerere,
Nep. Paus. 2, 3:elatius et arrogantius praefatur,
Gell. 9, 15, 4.ef-fĕro, āvi, ātum, 1, v. a. [ex-ferus], to make wild, savage, fierce (class.; most freq. since the Aug. per.).I.Physically:II.terram immanitate beluarum efferari,
Cic. N. D. 2, 39, 99:speciem oris,
Liv. 2, 23; cf.vultum,
Suet. Calig. 50:efferantia sese ulcera,
becoming aggravated, malignant, Plin. 26, 14, 87, § 146.— Poet.:Mars efferat aurum,
i. e. works up into weapons, Stat. Achill. 1, 425; cf.:homo qui magnae artis subtilitate tantum efferavit argentum,
i. e. wrought into the figures of beasts, App. M. 5, p. 159, 14.—Mentally:gentes sic immanitate efferatae,
Cic. N. D. 1, 23; cf. id. Tusc. 4, 14, 32:militem dux ipse efferavit,
Liv. 23, 5; cf. id. 2, 29:animos,
id. 1, 19; 25, 26:ingenia,
Curt. 8, 2; 9, 19:efferavit ea caedes Thebanos omnes ad exsecrabile odium Romanorum,
exasperated, Liv. 33, 29; cf. Vulg. Dan. 8, 7.—Hence, effĕrātus, a, um, P. a., wild, savage, fierce:sunt enim multa ecferata et immania, quaedam autem humanitatis quoque habent primam speciem,
Cic. Tusc. 4, 14, 32:vultus,
Petr. 82, 1:animi,
Vulg. 2 Macc. 5, 11.— Comp.:mores ritusque,
Liv. 34, 24.— Sup.:effectus,
Sen. Ep. 121, 4:canes in homines,
Jul. Val. Rer. Gest. Alex. M. 3, 18.— Adv.: effĕrāte, fiercely:saevire,
Lact. 5, 20, 10. -
16 resolvo
rĕ-solvo, solvi, sŏlūtum, 3, v. a., to untie, unfasten, unbind; to loose, loosen, release, open (not freq. till after the Aug. per.; cf.: relaxo, resero, recludo, libero).I.Lit.A.In gen.:B.equos,
to unyoke, Ov. F. 4, 180; cf.:juncta juga leonibus,
Cat. 63, 76:quem suā sponte vinxerit, non resolvat, etc.,
Col. 1, 8, 16; 11, 1, 22:cinctas vestes,
Ov. M. 1, 382; cf.nodum,
Cels. 7, 4, 4:fila,
to loose, separate, Ov. M. 2, 654:vulnera,
to unbind, Quint. 6, 1, 30; 49:oras,
to cast loose from the shore, Liv. 22, 19, 10 Drak. N. cr.:virginem catenis,
i. e. to release, Ov. M. 4, 737; cf.:crura vinclis,
id. A. A. 3, 272:(puella) resoluta capillos,
id. Am. 2, 14, 39:claustra,
to open, Lucr. 1, 415:litteras,
Liv. 26, 15:venas,
Tac. A. 6, 48:jugulum mucrone,
Ov. M. 1, 227:ferro,
id. ib. 6, 643:manum in diversum,
Quint. 11, 3, 97:fauces haec in verba,
Ov. M. 2, 282; cf.:exspectato Ora sono,
id. ib. 13, 126:fatis ora,
Verg. G. 4, 452;and simply ora,
id. A. 3, 457:ignis aurum resolvit,
melts, dissolves, Lucr. 6, 967:nivem,
to melt, thaw, Ov. Tr. 3, 10, 13; cf.:resolutus repente Rhenus,
Suet. Dom. 6:margaritas in tabem,
Plin. 9, 35, 58, § 120:glaebam in pulverem,
Col. 11, 2, 60:nummos,
to melt down, Lampr. Alex. Sev. 30 fin. — Poet.:nebulas ventis ac sole,
to disperse, dissipate, scatter, Ov. M. 14, 400; cf.tenebras (sidere),
Verg. A. 8, 591:resoluta caligo,
Sil. 5, 58: Zephyro se glaeba, becomes loose or soft, Verg. G. 1, 44; Curt. 4, 6, 11:terra resoluta,
Col. 4, 1, 4; 11, 3, 5:muros ariete,
to break down, Sil. 5, 553:cinctos muros,
id. 12, 495:saxa,
id. 1, 369. —In partic.1.To relax, unnerve, enervate, enfeeble the body (cf. remitto):2.felicitas hos inflat, illos mollit et totos resolvit,
Sen. Ep. 36, 1:(Cerberus) immania terga resolvit Fusus humi,
stretched out, Verg. A. 6, 422:nexos artus,
id. ib. 4, 695:utrumque (concubitus),
Ov. A. A. 2, 683:corpus (somno),
id. M. 7, 328:placitā resoluta quiete,
id. ib. 9, 468:membra ad molles choros,
Prop. 2, 34 (3, 32), 42; Curt. 4, 16, 13:fatigatione resolutus,
id. 6, 8, 21; 9, 5, 10.—Mostly ante-class., to pay a debt:II.minas,
Plaut. Ep. 1, 2, 39:argentum,
id. ib. 3, 2, 16; id. Men. 5, 5, 30:pro vecturā,
id. As. 2, 4, 27; cf. Cato, R. R. 144, 3; 145, 1; 148, 2:damnum boni viri arbitratu resolvere,
id. ib. 149, 2. —Trop.A.In gen. (acc. to I. A.), to separate, unbind, set free, release; to disclose, show, reveal, lay open; to annul, cancel, make void, abolish, destroy (syn. rescindo):B.ipsas periodos majoribus intervallis et velut laxioribus nodis resolvemus,
Quint. 9, 4, 127:quoniam, quā fieri quicquid posset ratione, resolvi,
have disclosed, shown, Lucr. 5, 773:teque piacula nulla resolvent,
release, Hor. C. 1, 28, 34:amore resolutus,
Tib. 1, 10, 83:(Hannibal) Quod sponte abscedat tandemque resolvat Ausoniam,
liberate, Sil. 17, 206:resoluta legibus urbs,
id. 11, 36:ira resoluta frenis legum,
Luc. 2, 145:litem quod lite resolvit,
does away with, ends, Hor. S. 2, 3, 103:invitat genialis hiems curasque resolvit,
banishes, dispels, Verg. G. 1, 302:tristitiam animi,
Plin. 24, 6, 15, § 24:dolos tecti ambagesque,
i. e. find the way through, Verg. A. 6, 29:jura (pudoris),
id. ib. 4, 27:dolos fraudesque,
Sil. 7, 153:gaudia ferro,
id. 13, 508:amphiboliam,
to destroy, remove, Quint. 7, 9, 4:ambiguitatem,
id. 12, 2, 13:dicta ex parte diversā,
i. e. refute, id. 5, 13, 12:vectigal et onera commerciorum,
to abolish, Tac. H. 4, 65:stipulationem,
Dig. 21, 2, 57 fin.:conventionem,
ib. 41, 5, 2:emptionem,
ib. 18, 2, 2 et saep. —In partic. (acc. to I. B.).1.To relax, soften:2.disciplinam militarem,
Tac. H. 1, 51:judices,
Quint. 4, 2, 19; id. 8, prooem § 12. —To pay:2.unā plagā (cf. I. B. 2. supra),
Plaut. Am. 2, 2, 73 (but in Cic. Phil. 14, 14, 38, the correct reading is persoluturum). — Hence, rĕsŏlūtus, a, um, P. a. (acc. to I. B. 1.), relaxed, enervated, effeminate:corpora juvenum (with fluxa), Col. praef. § 17: minister Idaeo resolutior cinaedo,
Mart. 10, 98.—Free, unhampered: os, Val.Max. 8, 7, ext. 1.—3.Unbridled:gaudia,
Sil. 11, 305.— Adv.: rĕsŏlūtē, without restraint:quo resolutius decachinnetis,
more unrestrainedly, Tert. ad Nat. 1, 19. -
17 purgo
purgo, āvi, ātum, 1, v. a. [contr. for purigo, from purum ago], to make clean or pure, to clean, cleanse, purify (class.).I.Lit.:2.oleam a foliis et stercore purgato,
Cato, R. R. 65, 1: cum falcibus purgarunt locum, cleared the place, freed it from bushes, etc., Cic. Tusc. 5, 23, 65; Liv. 24, 19:arva longis ligonibus,
Ov. P. 1, 8, 59:domum muribus,
Phaedr. 1, 22, 3:fossas,
Plin. 18, 26, 64, § 236:proprios leniter ungues cultello,
Hor. Ep. 1, 7, 51: cana labra, i. e. to clear or free from beard, Mart. 9, 28, 5:pisces,
Ter. Ad. 3, 3, 22:segetes,
Plin. 18, 26, 65, § 241.— Absol.:levi sarculo purgare,
Plin. 18, 26, 65, § 241.—Mid.:purgor in amni,
wash, Sil. 8, 125.—In partic., in medic. lang., to cleanse by stool, vomiting, etc., to purge:B.quid scammoneae radix ad purgandum possit,
Cic. Div. 1, 10, 16; Cato, R. R. 157, 3:si is, qui saepe purgatus est, subito habet alvum suppressam,
Cels. 2, 12:qui purgor bilem sub verni temporis horam,
Hor. A. P. 302:se helleboro,
Val. Max. 8, 7, 5 fin.:se per inferna aut vomitione,
Plin. 25, 5, 21, § 51.—Transf.1.To make even by clearing away, to level, Inscr. Murat. 582 fin.; cf.:2.purgare viam proprie dicitur ad libramentum proprium redigere, sublato eo quod supra eam esset,
Dig. 43, 11, 1, § 1.—To clear away, remove:b.rudera,
Suet. Vesp. 8:vermes clavo aëneo,
Pall. 4, 10, 4:lapides,
id. 3, 6:sordes,
Claud. in Eutr. 1, 383; cf.:scindit se nubes et in aethera purgat apertum,
melts away, Verg. A. 1, 587.—In partic., in medicine, to remove or expel by purging, rinsing, etc., to heal, cure:II.purgatum te illius morbi,
Hor. S. 2, 3, 27:pituitas,
Plin. 20, 17, 73, § 188:fastidium lauri folio,
id. 8, 27, 41, § 101:suppurationes,
id. 23, 1, 16, § 24:tarditatem aurium,
id. 23, 2, 28, § 59:succus purgat cicatrices et nubeculas (oculorum),
id. 27, 12, 85, § 109.—Trop., to cleanse, purify (syn. lustro).A.In gen.:B. C.pectora,
Lucr. 6, 24:urbem,
Cic. Cat. 1, 5, 10:amplissimos ordines contaminatos veteri neglegentiā purgavit,
Suet. Vesp. 9:rationes,
to clear up, settle, pay, id. Calig. 29.—In partic.1.To clear from accusation, to excuse, exculpate, justify (syn. excuso):2.ut me purgarem tibi,
Plaut. Am. 3, 2, 28:QVIBVS DE REBVS VOS PVRGAVISTIS... QVOMQVE DE EIEIS REBVS SENATVEI PVRGATI ESTIS, S. C. de Tiburt. lin. 3 and 12 (ap. Grut. 499, 12): quod te mihi de Sempronio purgas, accipio excusationem,
Cic. Fam. 12, 25, 3:cui se purgat,
id. Or. 29, 230:ego me tibi purgo,
id. Fam. 15, 17, 1; so,Caesarem de interitu Marcelli,
id. Att. 13, 10, 3:si quis tibi se purgare volet, quod, etc.,
Q. Cic. Petit. Cons. 9, 35:si parum vobis essem purgatus,
Cic. Phil. 14, 6, 17:velle Pompeium se Caesari purgatum, ne, etc.,
Caes. B. C. 1, 8; cf. id. B. G. 1, 28:ea pars epistulae tuae, per quam te ac mores tuos mihi purgatos ac probatos esse voluisti,
Cic. Att. 1, 17, 7; Ter. Hec. 2, 2, 12:accedebant blanditiae virorum factum purgantium cupiditate atque amore,
Liv. 1, 9 fin.:factum,
Ov. P. 3, 2, 24:facinus,
Curt. 7, 5, 39; 5, 12, 8:crimina,
to disprove, Cic. Clu. 1, 3; Liv. 38, 48, 14; cf.probra,
Tac. A. 4, 42:adulescentem crimine civilis belli,
to acquit, id. ib. 3, 17:innocentiam suam,
to vindicate, Liv. 9, 26:suspicionem,
to remove, id. 28, 43:ea, quae ipsis obicerentur,
to refute, id. 8, 23:purget miles, quod vicerit hostem,
Sil. 7, 510:aliquem alicujus rei,
Liv. 37, 28:se adversus alicujus criminationes purgare,
Suet. Caes. 55:illi lacrimantes nunc purgare se,
Curt. 5, 10, 11.—With acc. and inf.:laborare regem, ut purganti se nihil hostile dixisse aut fecisse, fides habeatur,
Liv. 42, 14:qui purgarent nec accitos ab eo Bastarnas nec auctore eo quidquam facere,
id. 41, 19.—To cleanse or purge from a crime or sin with religious rites, to make expiation or atonement for, to expiate, purify, atone for, lustrate, = expiare, lustrare ( poet. and in post-Aug. prose):A.di patrii, purgamus agros, purgamus agrestes,
Tib. 2, 1, 17:populos,
Ov. F. 4, 640:myrtea verbena Romanos Sabinosque,
Plin. 15, 29, 36, § 119:pontifices purgantes moenia,
Luc. 1, 593:domus purgantur lustranturque,
Plin. 25, 9, 59, § 105. —With the crime or act as an object: nefas, Ov. M. 13, 952:crimen gladio,
Luc. 8, 518; Vulg. Ecclus. 47, 13.—Hence, purgā-tus, a, um, P. a.Cleansed, purified, pure ( poet.):B.auris,
Hor. Ep. 1, 1, 7:somnia pituitā purgatissima,
Pers. 2, 57:purgatioris auri vena,
Mart. Cap. 1, § 7 (cf. Plaut. Mil. 3, 1, 179).—Excused, exculpated: ita fiducia quam argumentis purgatiores dimittuntur, Sall. Fragm. ap. Non. 310, 22, and ap. Don. Ter. Phorm. 1, 4, 28.—C.Pure, freed from sin (eccl. Lat.):vota purgatiora, Aug. Civ. Dei, 6, 2: purgatissima ecclesia,
id. Doctr. Christ. 2, 16:pietas,
id. Ver. Rel. 1. —Hence, adv.: purgātē, purely:enucleate dicitur purgate, exquisite,
Non. 60, 5. -
18 abverto
ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).I.Lit.A.In gen.a.Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):b.ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,
Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:Inimicos semper osa sum optuerier,
id. Am. 3, 2, 18:(M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,
Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:aliquid ab oculis,
id. N. D. 2, 56, 141:nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,
turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:locis seminis ic tum,
Lucr. 4, 1273:Italiā Teucrorum regem,
Verg. A. 1, 42:a ceteris omnium in se oculos,
Liv. 2, 5, 6:in comitiorum disceptationem ab lege certamen,
id. 3, 24, 9:ab hominibus ad deos preces,
id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:quo regnum Italiae Libycas averteret oras,
Verg. A. 4, 106. —With dat.:Quod mihi non patrii poterant avertere amici,
Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,
id. 34, 15, 2; hence absol.:mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),
put to flight, id. 9, 19, 17.—Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:c.equus fontes avertitur,
Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):oppositas impasta avertitur herbas,
Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:B.ob eam causam huc abs te avorti,
Plaut. Mil. 4, 2, 83:ecce avortit,
id. ib. 2, 2, 50:dixit et avertens roseā cervice refulsit,
Verg. A. 1, 402:tum prora avertit,
id. ib. 1, 104:avertit et ire in Capitolium coepit,
Gell. 4, 18, 4 al. —To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:II.pecuniam publicam,
Cic. Verr. 2, 1, 4:compertum publicam pecuniam avertisse,
Tac. H. 1, 53:aliquid domum tuam,
Cic. Verr. 2, 3, 19:praedam omnem domum avertebant,
Caes. B. C. 3, 59:intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,
Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:auratam Colchis pellem,
to carry off, Cat. 64, 5:quattuor a stabulis tauros,
Verg. A. 8, 208:avertere praedas,
id. ib. 10, 78:carā pisces avertere mensā,
Hor. S. 2, 4, 37.—Trop.A.To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:B.accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,
Cic. Mur. 21:avertant animos a spe recuperandae arcis,
Liv. 9, 24, 11:qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,
Cic. Sest. 31:ut nec vobis averteretur a certamine animus,
Liv. 1, 28, 5:animum a pietate,
id. 7, 5, 7:aliquem ab incepto avertit,
id. 23, 18, 9:a philosophiā,
Suet. Ner. 52.—Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:A.legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,
Cic. Phil. 10, 3:ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,
had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:civitates ab alicujus amicitiā,
id. ib. 3, 79:popularium animos,
Sall. J. 111, 2:futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,
Caes. B. G. 1, 20:nobis mentem deorum,
Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:B.et adversus et aversus impudicus es,
before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,
Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:ne aversi ab hoste circumvenirentur,
from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:aversos proterere,
id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;32: aversum ferro transfixit,
Nep. Dat. 11, 5:aversos boves caudis in speluncam traxit,
backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,
Tac. A. 1, 66:scribit in aversā Picens epigrammata chartā,
upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:milites aversi a proelio,
withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):per aversa castrorum receptus est,
Vell. 2, 63 Ruhnk.:per aversa urbis fugam dederat,
Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:aversa montis,
Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,
Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):collum circum agit (lynx) in aversum,
id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.(α).With ab (so most frequently in Cicero):(β).aversus a Musis,
Cic. Arch. 9, 20:aversus a vero,
id. Cat. 3, 9, 21:turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,
id. Tusc. 4, 15, 34:Quintus aversissimo a me animo fuit,
id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:aversissimus ab istis prodigiis sum,
Sen. Ep. 50.—With dat.:(γ).aversus mercaturis,
Hor. S. 2, 3, 107:vilicus aversus contubernio,
Col. 12, 1, 2:defensioni aversior,
Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—Absol.:aversa deae mens,
Verg. A. 2, 170:aversa voluntas,
id. ib. 12, 647:aversos soliti componere amicos,
Hor. S. 1, 5, 29:aversus animus,
Tac. H. 4, 80 et saep.:vultus aversior,
Sen. Ira, 2, 24:aversi animis,
Tac. A. 14, 26.— Adv. not used. -
19 aversum
ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).I.Lit.A.In gen.a.Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):b.ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,
Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:Inimicos semper osa sum optuerier,
id. Am. 3, 2, 18:(M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,
Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:aliquid ab oculis,
id. N. D. 2, 56, 141:nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,
turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:locis seminis ic tum,
Lucr. 4, 1273:Italiā Teucrorum regem,
Verg. A. 1, 42:a ceteris omnium in se oculos,
Liv. 2, 5, 6:in comitiorum disceptationem ab lege certamen,
id. 3, 24, 9:ab hominibus ad deos preces,
id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:quo regnum Italiae Libycas averteret oras,
Verg. A. 4, 106. —With dat.:Quod mihi non patrii poterant avertere amici,
Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,
id. 34, 15, 2; hence absol.:mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),
put to flight, id. 9, 19, 17.—Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:c.equus fontes avertitur,
Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):oppositas impasta avertitur herbas,
Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:B.ob eam causam huc abs te avorti,
Plaut. Mil. 4, 2, 83:ecce avortit,
id. ib. 2, 2, 50:dixit et avertens roseā cervice refulsit,
Verg. A. 1, 402:tum prora avertit,
id. ib. 1, 104:avertit et ire in Capitolium coepit,
Gell. 4, 18, 4 al. —To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:II.pecuniam publicam,
Cic. Verr. 2, 1, 4:compertum publicam pecuniam avertisse,
Tac. H. 1, 53:aliquid domum tuam,
Cic. Verr. 2, 3, 19:praedam omnem domum avertebant,
Caes. B. C. 3, 59:intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,
Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:auratam Colchis pellem,
to carry off, Cat. 64, 5:quattuor a stabulis tauros,
Verg. A. 8, 208:avertere praedas,
id. ib. 10, 78:carā pisces avertere mensā,
Hor. S. 2, 4, 37.—Trop.A.To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:B.accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,
Cic. Mur. 21:avertant animos a spe recuperandae arcis,
Liv. 9, 24, 11:qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,
Cic. Sest. 31:ut nec vobis averteretur a certamine animus,
Liv. 1, 28, 5:animum a pietate,
id. 7, 5, 7:aliquem ab incepto avertit,
id. 23, 18, 9:a philosophiā,
Suet. Ner. 52.—Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:A.legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,
Cic. Phil. 10, 3:ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,
had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:civitates ab alicujus amicitiā,
id. ib. 3, 79:popularium animos,
Sall. J. 111, 2:futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,
Caes. B. G. 1, 20:nobis mentem deorum,
Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:B.et adversus et aversus impudicus es,
before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,
Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:ne aversi ab hoste circumvenirentur,
from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:aversos proterere,
id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;32: aversum ferro transfixit,
Nep. Dat. 11, 5:aversos boves caudis in speluncam traxit,
backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,
Tac. A. 1, 66:scribit in aversā Picens epigrammata chartā,
upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:milites aversi a proelio,
withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):per aversa castrorum receptus est,
Vell. 2, 63 Ruhnk.:per aversa urbis fugam dederat,
Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:aversa montis,
Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,
Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):collum circum agit (lynx) in aversum,
id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.(α).With ab (so most frequently in Cicero):(β).aversus a Musis,
Cic. Arch. 9, 20:aversus a vero,
id. Cat. 3, 9, 21:turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,
id. Tusc. 4, 15, 34:Quintus aversissimo a me animo fuit,
id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:aversissimus ab istis prodigiis sum,
Sen. Ep. 50.—With dat.:(γ).aversus mercaturis,
Hor. S. 2, 3, 107:vilicus aversus contubernio,
Col. 12, 1, 2:defensioni aversior,
Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—Absol.:aversa deae mens,
Verg. A. 2, 170:aversa voluntas,
id. ib. 12, 647:aversos soliti componere amicos,
Hor. S. 1, 5, 29:aversus animus,
Tac. H. 4, 80 et saep.:vultus aversior,
Sen. Ira, 2, 24:aversi animis,
Tac. A. 14, 26.— Adv. not used. -
20 averto
ā-verto (arch. - vorto; in MSS. also abverto; cf. ab init.), ti, sum, 3, v. a., to turn something away from a place, to avert, turn off, remove, etc. (opp. adverto).I.Lit.A.In gen.a.Constr. aliquem ab or with the simple abl.; the limit designated by in with acc. (more rarely by ad):b.ab saxo avortit fluctus ad litus scapham,
Plaut. Rud. 1, 2, 76: Jup. Te volo, uxor, conloqui. Quor ted avortisti? Alc. Est ita ingenium meum:Inimicos semper osa sum optuerier,
id. Am. 3, 2, 18:(M. Lepidus) Antonio diadema Caesari imponente se avertit,
Cic. Phil. 5, 14; id. Balb. 5, 11:aliquid ab oculis,
id. N. D. 2, 56, 141:nos flumina arcemus, dirigimus, avertimus,
turn off, id. ib. 2, 60, 152; so Liv. 41, 11, 3: quod iter ab Arari Helvetii averterant, had turned aside their march from Caes. B. G. 1, 16 et saep.:locis seminis ic tum,
Lucr. 4, 1273:Italiā Teucrorum regem,
Verg. A. 1, 42:a ceteris omnium in se oculos,
Liv. 2, 5, 6:in comitiorum disceptationem ab lege certamen,
id. 3, 24, 9:ab hominibus ad deos preces,
id. 6, 20, 10: se alicui, instead of ab aliquo. Col. 6, 37, 10.—And poet. with acc.:quo regnum Italiae Libycas averteret oras,
Verg. A. 4, 106. —With dat.:Quod mihi non patrii poterant avertere amici,
Prop. 4, 24, 9; so Val. Fl. 3, 491.—Also without an antecedent ab (since this is included in the verb) with in with acc.:in fugam classem, Liv 22, 19, 11: dissipatos in fugam,
id. 34, 15, 2; hence absol.:mille acies avertit avertetque (sc. in fugam),
put to flight, id. 9, 19, 17.—Pass. in mid. signif. with the acc., in the Greek manner, to turn away from:c.equus fontes avertitur,
Verg. G. 3, 499 (cf. the Gr. apostrephesthai to hudôr, and aversari):oppositas impasta avertitur herbas,
Stat. Th. 6, 192; Petr. 124, 248.—As v. n. avertere = se avertere, to turn one's self away, to retire:B.ob eam causam huc abs te avorti,
Plaut. Mil. 4, 2, 83:ecce avortit,
id. ib. 2, 2, 50:dixit et avertens roseā cervice refulsit,
Verg. A. 1, 402:tum prora avertit,
id. ib. 1, 104:avertit et ire in Capitolium coepit,
Gell. 4, 18, 4 al. —To take away, drive away, carry off, steal, embezzle, to appropriate to one ' s self:II.pecuniam publicam,
Cic. Verr. 2, 1, 4:compertum publicam pecuniam avertisse,
Tac. H. 1, 53:aliquid domum tuam,
Cic. Verr. 2, 3, 19:praedam omnem domum avertebant,
Caes. B. C. 3, 59:intellexistis innumerabilem frumenti numerum per triennium aversum a re publicā esse ereptumque aratoribus,
Cic. Verr. 2, 3, 69 fin.:auratam Colchis pellem,
to carry off, Cat. 64, 5:quattuor a stabulis tauros,
Verg. A. 8, 208:avertere praedas,
id. ib. 10, 78:carā pisces avertere mensā,
Hor. S. 2, 4, 37.—Trop.A.To turn, divert a person from a course of action, purpose, etc.:B.accusandi terrores et minae populi opinionem a spe adipiscendi avertunt,
Cic. Mur. 21:avertant animos a spe recuperandae arcis,
Liv. 9, 24, 11:qui mentem optimi viri a defensione meae salutis averterant,
Cic. Sest. 31:ut nec vobis averteretur a certamine animus,
Liv. 1, 28, 5:animum a pietate,
id. 7, 5, 7:aliquem ab incepto avertit,
id. 23, 18, 9:a philosophiā,
Suet. Ner. 52.—Aliquem, to turn away from one in feeling, i. e. to make averse or disinclined to, to alienate, estrange:A.legiones abducis a Bruto. Quas? nempe eas, quas ille a C. Antonii scelere avertit et ad rem publicam suā auctoritate traduxit,
Cic. Phil. 10, 3:ipse Pompeius totum se ab ejus (sc. Caesaris) amicitiā averterat,
had quite alienated himself from, Caes. B. C. 1, 4:civitates ab alicujus amicitiā,
id. ib. 3, 79:popularium animos,
Sall. J. 111, 2:futurum, uti totius Galliae animi a se averterentur,
Caes. B. G. 1, 20:nobis mentem deorum,
Cat. 64, 406.—Hence, āver-sus, a, um, P. a.Turned off or away: aversum hostem videre nemo potuit, turned away, i. e. turned in flight, Caes. B. G. 1, 26; hence, backwards, behind, back ( = a tergo; opp. adversus), distant:B.et adversus et aversus impudicus es,
before and behind, Cic. de Or. 2, 63, 256:canities homini semper a priori parte capitis, tum deinde ab aversā,
Plin. 11, 37, 47, § 131; 11, 52, 113, § 272: ne aversos nostros aggrederentur, fall upon our troops in the rear, Galba ap. Cic. Fam. 10, 30, 3:ne aversi ab hoste circumvenirentur,
from behind, in the rear, Caes. B. G. 2, 26:aversos proterere,
id. B. C. 2, 41: aversi vulnerantur, Auct. B. Alex. 30;32: aversum ferro transfixit,
Nep. Dat. 11, 5:aversos boves caudis in speluncam traxit,
backwards, Liv. 1, 7, 5 (cf. Prop. 5, 9, 12:Aversos caudā traxit in antra boves): aversa hosti porta,
Tac. A. 1, 66:scribit in aversā Picens epigrammata chartā,
upon the back of the paper, Mart. 8, 62 (cf. Juv. 1, 6: liber scriptus in tergo), and so al.— Trop.:milites aversi a proelio,
withdrawn from the battle, Caes. B. C. 2, 12. — Subst.: āversum, i, n., the hinder or back part, the back (as subst. only in the plur.):per aversa castrorum receptus est,
Vell. 2, 63 Ruhnk.:per aversa urbis fugam dederat,
Liv. 5, 29, 4: ad aversa insulae, id. [p. 215] 37, 27, 2:aversa montis,
Plin. 4, 11, 18, § 41: aversa Indiae, the back or remoter parts of India, id. 37, 8, 33, § 110.—So in adverb. phrase: in aversum, backwards:Cetera animalia in aversum posterioribus pedibus quam prioribus,
Plin. 11, 45, 101, § 248 (Jan, in diversum):collum circum agit (lynx) in aversum,
id. 11, 47, 107, § 256 (Jan, in aversum se; Sillig, in adversum). —Disinclined, alienated, unfavorable, opposed, hostile, averse; constr. with ab, with dat., or absol.(α).With ab (so most frequently in Cicero):(β).aversus a Musis,
Cic. Arch. 9, 20:aversus a vero,
id. Cat. 3, 9, 21:turbidi animorum motus, aversi a ratione, et inimicissimi mentis vitaeque tranquillae,
id. Tusc. 4, 15, 34:Quintus aversissimo a me animo fuit,
id. Att. 11, 5 fin.; Col. 11, 1, 14:aversissimus ab istis prodigiis sum,
Sen. Ep. 50.—With dat.:(γ).aversus mercaturis,
Hor. S. 2, 3, 107:vilicus aversus contubernio,
Col. 12, 1, 2:defensioni aversior,
Quint. 7, 1, 11 (but acc. to the MSS., adversior seems here to deserve the preference; so Halm; cf. Spald. and Zumpt ad h. l.).—Absol.:aversa deae mens,
Verg. A. 2, 170:aversa voluntas,
id. ib. 12, 647:aversos soliti componere amicos,
Hor. S. 1, 5, 29:aversus animus,
Tac. H. 4, 80 et saep.:vultus aversior,
Sen. Ira, 2, 24:aversi animis,
Tac. A. 14, 26.— Adv. not used.
См. также в других словарях:
make away with — ► make away with 1) another way of saying make off with. 2) kill furtively and illicitly. Main Entry: ↑make … English terms dictionary
make away with — index dispatch (put to death), distrain Burton s Legal Thesaurus. William C. Burton. 2006 … Law dictionary
make away with — 1 she decided to make away with him: KILL, murder, dispatch, eliminate; informal bump off, do away with, do in, do for, knock off, top, croak, stiff, blow away; N. Amer. informal ice, rub out, smoke, waste; poetic/lite … Useful english dictionary
make away with — phrasal verb [transitive] Word forms make away with : present tense I/you/we/they make away with he/she/it makes away with present participle making away with past tense made away with past participle made away with make away with something to… … English dictionary
make away with — 1. to kill The victims are usually domestic animals. Of humans, usually reflexive and referring to suicide: ... ready to make away with themselves. (R. Burton, 1621) 2. to steal The act of physical removal … How not to say what you mean: A dictionary of euphemisms
make away with — {v.}, {informal} Take; carry away; cause to disappear. * /The lumberjack made away with a great stack of pancakes./ * /Two masked men held up the clerk and made away with the payroll./ Compare: MAKE OFF … Dictionary of American idioms
make away with — {v.}, {informal} Take; carry away; cause to disappear. * /The lumberjack made away with a great stack of pancakes./ * /Two masked men held up the clerk and made away with the payroll./ Compare: MAKE OFF … Dictionary of American idioms
make\ away\ with — v informal take; carry away; cause to disappear. The lumberjack made away with a great stack of pancakes. Two masked men held up the clerk and made away with the payroll. Compare: make off … Словарь американских идиом
make away with — take, carry away The cat made away with the fish that was sitting on top of the kitchen counter … Idioms and examples
make away with — another way of saying make off with. ↘ kill (someone). → make … English new terms dictionary
To make away with — Make Make (m[=a]k), v. i. 1. To act in a certain manner; to have to do; to manage; to interfere; to be active; often in the phrase to meddle or make. [Obs.] [1913 Webster] A scurvy, jack a nape priest to meddle or make. Shak. [1913 Webster] 2. To … The Collaborative International Dictionary of English